[Pardus-kullanicilari] Konu Özgür yazılımdan açılmışken ...

[Erkan Altan]

Belki teoride haklısınız. Pardus içerisinde mevcut yazılımların tamamı özgür
hatta açık kaynak kodlu (Flash Player) değiller. Fakat bu pardus'un özgür
olmaması ya da açık kaynak kodlu olmaması anlamına gelmez. Belki tamamen
özür veya tamamen açık kaynak kodlu değil denilebilir.

Burada sanırım "teoride özgür ama pratikte kullanılabilir olmayan" bir
dağıtım yerine "pratikte özgür ve pratikte kullanılabilir" bir dağıtım
olmayı tercih ettiği söylenebilir pardusun. Böylece özgür veya açık kaynak
kodlu olmayan bazı sürücü ve benzeri yazılım parçalarını da içererek
pratikte daha kullanıcı dostu veya kullanılabilir bir linux dağıtımı olmayı
başarabilmektedir pardus. Buna karşın şayet mevcut ise depoda bu özgür
olmayan yazılımların özgür (ve genelde daha az performanslı) alternatifleri
de sunulmaktadır. Şayet özgür alternatifler diğerlerini performans olarak
yakalarlar ise özgür olmayanların depoda ikinci plana düşeceklerinden de
adım gibi eminim :)

Zaten Pardus tek bir yazılım değildir. Pardus bir yazılımlar bütünüdür yani
bir dağıtımdır. Dolayısıyla Pardus'un içerisinde az miktarda özgür olmayan
veya kapalı kaynak kodlu yazılımlar barındırması onun özgür olmayan bir
yazılım olması olarak yorumlanmamalıdır.

O yüzden "Pardus 'tamamıya özgür' bir yazılım değildir." demek yanlış olmaz
ve belki "Pardus içerisinde özgür olmayan yazılımlar da barındırır." demek
daha doğru olur, ama pardus'a özel olarak geliştirilmiş tüm bu yetenekli
yazılımların (comar, pisi, mudur vb...) özgür olduğunu hesaba katınca pardus
özgür olmadığını veya pardusun özgürlük için yeterli olmadığını söylemek
bence haksızlık olur. Sonuçta pardus özgürlüğü ve özgür yazılımı
desteklemektedir. Pardus için TÜBİTAK/UEKAE tarafından üretilmiş olan
kodların tamamı özgürdür. Dağıtım içerisinde sadece özgür yazılımları
barındırmak ve saf ve temiz bir dağıtım oluşturmak adına (kablosuz ağ
kartları vb.) bazı donanımların çalıştırılabilir olmasından feragat etmek
ise pratikte özgürlüğü engellemektedir. Bu nedenle "Özgürlük için pardus"
sloganını oldukça yerinde bulduğumu belirtmek isterim.

21.02.2008 tarihinde Arda Eden <ardaeden at gmail.com> yazmış:
>
> Bir yazılımın ÖZGÜR yazılım olabilmesi için aşağıdaki şartlara uygun
> olması gerekmektedir:
>
> - Özgürlük Sıfır : Yazılımı istenilen herhangi bir amaç için
> kullanabilmek.
> - Özgürlük Bir : Yazılımın ne şekilde işlediğini inceleyebilmek ve
> yazılımı ihtiyaçlara göre uyarlayabilmek. (Kaynak kodunu görebilmek bunun
> için ön koşuldur.)
> - Özürlük İki : Yazılımı çevrenizdekilere yardımcı olmak amacıyla yeniden
> dağıtabilmek. (Redistribution)
> - Özgürlük Üç : Tüm toplumun faydalanabilmesi için, yazılımı geliştirmek
> ve geliştirilmiş halini tekrar yayımlayabilmek. (Kaynak kodunu görmek bunun
> için ön koşuldur.)
>
> Bu kurallar Richard Stallman tarafından Özgür Yazılım İfadesi adı altında
> yayımlanmıştır.
> Tüm bu özgürlükleri yerine getirirken hiç bir kimseden izin almamak ve hiç
> bir kimseye (yazılımın ilk yaratıcısı olsa da) hesap vermemek de ayrıca bir
> özgürlüktür.
>
> Bu anlamda, "Özgür Yazılım" ile "Açık Kaynak" arasındaki ayrımı kavramak
> gerekir.
> "Açık kaynak", "Özgür yazılımın" bir ön koşuludur. Ancak, her "Açık
> Kaynak" yazılım bir "Özgür Yazılım" demek değildir.
>
> Yine bu anlamda, "PARDUS" maalesef bir "Özgür Yazılım" değildir. Evet,
> "Windows" veya "MACOSX" gibi işletim sistemleriyle kıyaslanırsa belirgin bir
> özgürlüğe (en azından maddi olarak veya lisans ile ilgili) sahipken, felsefi
> olarak "Özgür Yazılım" fikrine pek uymamaktadır. PARDUS, "Özgür" değil,
> "Açık Kaynak Kodlu" bir yazılımdır.
>
> Peki neden ? :
> - PARDUS: Suse, Mandriva, Fedora vs. gibi pek çok dağıtımdan bir
> tanesidir. PARDUS ve tüm bu dağıtımlar, pek çok donanım ve yazılım
> üreticisinin yukarıdaki özgürlük şartlarının yerine getirilebilmesine izin
> vermeyen lisanslara sahip kodlarını içermektedirler. (Gerek çekirdek
> içerisinde gerekse harici...)
>
> Gerçek "Özgür Yazılımlar" hangileridir ?
> - GNU ve FSF web sitelerinde tam anlamıyla özgür yazılımların (GNU/Linux
> dağıtımlarının) listeleri bulunmaktadır. "gNewSense", "Ututo" gibi bazı
> GNU/Linux dağıtımları bunlardan bazılarıdır. Daha fazla bilgi için:
> http://www.gnu.org ve http://www.fsf.org web sitelerine bakınız.
>
> Tüm bu fikirler doğrultusunda "Özgürlük İçin PARDUS" sloganı bence pek de
> uygun değil gibi.
>
> Bu arada ben de uzun zamandır bir PARDUS kullanıcısıyım ve PARDUS'u "Özgür
> Yazılım" olarak değil, "Açık Kaynak Kodlu" bir yazılım olarak
> adlandırmaktayım. Bu anlamda kullanmaya devam edeceğim. Ancak tam anlamıyla
> "Özgür" olduğunu söyleyemeyeceğim.
>
> Bu fikirlerimi dile getirmeden önce Richard Stallman'ın kendisi ile uzun
> bir konuşma yaptığımı da belirtmek isterim.
> Teşekkürler...
>
> Arda EDEN
> Cumhuriyet University
> Faculty of Fine Arts
> Department of Music Technology
>
>
-------------- sonraki bölüm --------------
Bir HTML eklentisi temizlendi...
URL: http://liste.pardus.org.tr/pardus-kullanicilari/attachments/20080221/6a300f55/attachment-0001.htm