From: bluesky74 (bluesky74@e-kolay.net)
Date: Mon 04 Aug 2003 - 16:52:31 EEST
birdaha bana mail atmayın lütfen!!!!!!!!!!!!!
----- Original Message -----
From: <info@teknobilge.com>
To: <linux-sohbet@liste.linux.org.tr>
Sent: Monday, August 04, 2003 4:11 PM
Subject: [linux-sohbet] Re: Egitim, Lisansli/Kacak Yazilim ve Para uzerine
(Linux Terminal Server ve Windows TerminalServer)
> Arkadaslar,
> Her turlu lisans, patent, marka gibi Zihinsel Mulkiyet (ZM) yasasi,
> ozellikle, en ufak bir gelismenin, milyonlarca, milyarlarca dolar arge
> gerektirdigi alanlarda, bu arastirmalari yapip maliyeti ustlenenlerin,
> edindikleri rekabet avantajini korumak icin yapilmis yasalardir. Ve
> yapilari itibari ile, insanligin, teknolojik gelisimini
> hizlandirmislardir. ZM yasalarinin ilk olarak yazilip, onemle
> uygulandigi ulkeler, ayni zamanda bugunun teknolojik ve ekonomik olarak
> ileri ulkeleridir.
>
> Ve evet, bir yandan EULA'ya evet demek, sonra da onun gereklerini yerine
> getirmemek, haksizliktir, hirsizliktir, suctur...
>
> Bununla birlikte, bugun, hizli bir degisim cagi yasiyoruz. Ozellikle
> Internet, iletisimi, bilgiyi hem uretmeyi, hem paylasmayi son derecede
> kolaylastiriyor, hizlandiriyor, maliyetleri dusuruyor. Bunun da Acik
> Kaynak gibi "imece" usulu bir yazilim uretimi modelinde onemini takdir
> edersiniz. Eger Linus Torvalds, urettigi kaynak kodunu, sadece posta ile
> paylasabilseydi diger programcilarla, ne olurdu, ne kadar gelisirdi
> Linux, bir dusunun.
>
> Yasadigimiz degisiklik artik su durumu kokunden degistiriyor: Artik,
> patent ve telif yasalari, bilgi temelli uretimde yaraticiligi arttirmak,
> gelismeyi tesvik etmek yerine, bilakis sinirliyor. Internetteki hizli,
> iki yonlu, ucuz, aninda iletisim kurma imkani, en az matbaa kadar, bilgi
> uretme ve paylasma maliyetlerimizi dusurdu. Artik, acik kaynak
> sonrasinda, bilgi urunleri icin (buna program, muzik, kitap,
> dokumantasyon, videolar gibi kolay dijitallestirilebile her sey) tek bir
> merkezde buyuk bir sermaye toplanmasina ve ar-ge'ye ayrilmasina gerek
> yok. Bu yuzden, bu maliyeti yapani koruyan yasalara da gerek yok.
>
> Yasadigimiz cagin celiskisi budur. Milyar $'lik ar-ge butceleri ile
> ornegin uzay gemisi gelistirmek sirasinda bulunan yeni teknolojileri
> korumanin yasasi ile, bir PC kullanicisinin kendi basina oturup emegi
> disinda 0 maliyetle uretebildigi bilgi urunlerini korumanin yasasi, ayni
> yasa. Artik, aradaki ayrimlarin yapilmasi gerekiyor. Artik, ZM haklari
> tartisilirken, Acik Kaynak programcilarin da, hatta mesela yine ozgur
> lisanslarla muzik, dokuman, video uretenlerin, ayri ayri hesaba
> katilmasi gerekiyor... Tabi bu ZM zengini tekelci sirketlerin (SCO, Sun,
> MS...) isine gelmiyor, baski yapiyorlar, ornegin, yazilimlarin ve is
> yapma yontemlerinin de patenti alinabilmesini istedikleri gibi...
> (Bakiniz, eurolinux.org)
>
> Kisaca, program kuruyorsaniz, neye evet dediginizi bilin de kurun.
> Korsan yazilim kullanmayin. Bulabildiginiz acik kaynak programi yada
> alternatif ucuz programlari kullanin. Yasal gelismeleri de izleyin,
> hatta tartismalara aktif katilip, etkin olun, ama ne neden kaynaklaniyor
> bilerek yapin bunlari...
>
> Lisanslar, patentler, butunuyle utanc degildir, somuru de degildir,
> gelismenin sartlarindan biri olarak ortaya cikmistir. Bu durum su anda,
> bilgi yogun sektorlerde degismistir, hatta tersine donmustur, durum,
> bundan ibarettir...
>
> Kimbilir, belki yuz yil sonra, butun uretim otomatiklesir, her sey
> herkese yetecek kadar bol bulunur, insanlarin tek isleri de, surekli
> yaratici fikirler gelistirmek olur, ve bu da son derecede dogal ve kolay
> bir sekilde, herkesin yapabildigi birsey olur, o zaman belki, ne marka,
> ne patent, ne de bugunku yasalarin %90'ina gerek kalmaz... (Bu da benim
> utopyam, her ucuzlasin, giderek bedavalassin, savasmaya, sinirlara,
> yasalara bile gerek kalmasin...)
>
> Saygilar,
>
> Ozer Tayiz.
>
> cagri coltekin wrote:
>
> >Merhabalar,
> >
> >[ Birkac listeyi bir suredir liseyi izlemeye calisiyorum, ama
> > sanirim bir linux@*.tr listesine yazmayali belki bir 10 yil
> > oluyor ;) surc-i lisan edersem affola. ]
> >
> >Karsi cikilan davranisin/dusuncenin yanlisligina katiliyorum, ama
> >birkac noktada yorum yapmadan edemeyecegim.
> >
> >Bastan, yanlis anlasilmamak icin: Kapali program paketlerini
> >kirmanin, "yasa disi" isler yapmanin dogru oldugunu idda
> >etmiyorum. Eger yasalari ya da kurallari dogru bulmuyorsaniz,
> >yapilmasi gereken uymamak degil, degistirmeye calismaktir.
> >
> >Etik oldukca goreceli birsey, bu nedenle asagidakiler konusunda
> >herkesle ayni fikirde olmak mukun degil. Ama izlenimim o ki, acik
> >kod gelistiricisi, kullanicisi, destekcisi bircok insanla
> >asagidaki yazdiklarim konusunda yakin fikirdeyiz.
> >
> >"intellectual property" her duydugumda tuylerimi diken diken eden
> >bir terimdir. Bence "intellect"i "property" olarak gormek, ciddi
> >bir etik sorun. Bilgi'nin ticaretini yapmanin, yuzyillardir
> >uygarligin gelistirdigi bilginin uzerine koydugunuz bir gidimi
> >ilerlemeyi buyuk birsey sayip hemen ustunden rant kapmayi
> >hedeflemenin oldukca dogal oldugu (hatta tersini dusunmenin abes
> >bulundugu) bu dunya duzeninde cok az kisi tarafindan
> >anlasilabilecegimin farkindayim. Ancak, acik kaynak kodlu yazilim
> >gelistirmenin, acik protokoller kullanmanin altindaki temel
> >fikirlerden biri de bu. Bu isin ucu, patentlere, yazilim ya da
> >muzik/kitap kopyalama haklarina vb. giden ucu acik, politik bir
> >konu.
> >
> >Varmak istedigim, buyuk etik yanlis, insanlarin arkadaslairndan
> >bir programi kopyalamalari degil. Yillarin toplumsal birikimi
> >olmadan edinilmesi olanaksiz olan, topluma yararli bilginin
> >sadece rant kaygisiyla ozel tutulmasi; ozgurce program yazmak
> >icin lisans korumasina gerek duyuyor olmamiz; insanlara bir
> >programi kullanmak icin (para kismi bir tarafa) bir suru abuk
> >subuk kuralin kabul ettirilmesi daha buyuk yanlislar.
> >
> >Bunlari degistirmek mi? Zor, uzun soluklu seyler. Gunun birinde
> >degisir mi bilmiyorum, ama ozgur yazilim akimi dogru yolda bir
> >gidis.
> >
> >Yapilmasi gereken, dogal olarak yazilim kirmak degil. Gerekiyorsa
> >biraz konforlarinizdan vaz gecip ozgur alternatifini kullanmak,
> >gelistirilmesine katkida bulunmak.
> >
> >Bircok ozgur yazilim (orn. Linux cekirdegi), kapali kutu
> >alternatiflerine gore kendini kanitlamis, daha kullanilir
> >durumda. Ancak, ozgur yazilim kullanmayi secmek bircok insan ya
> >da kurum icin sadece "daha kullanlir" olmasindan dolayi alinan
> >bir karar degildir. Ayni zamanda farkli nedenlerle alinmis
> >"politik" tavirdir da.
> >
> >Birkac da satir arasi not:
> >
> >On Fri, Jul 11, 2003 at 03:15:19PM +0300, Serdar KOYLU wrote:
> >
> >
> >>Eger 3D Studio kullanacaksaniz, onu kurmaniz lazim. Kurmak icin
EULA'sini
> >>kabul etmis olmak ve lisans ucretini yatirmis olmak gerekiyor.
Sizinkiler
> >>gibi bir bakayim, bir deneyeyim gibi yaklasimlar icin bazi firmalar
trial ve
> >>demo surumlerini cikarirlar. Onlari kullanmalisiniz. Aksi acik ve secik
> >>olarak emege, bilgiye ve "intellectual property" ye tecavuzdur. Buda
diger
> >>tecavuzlerden farksiz, hem onur kirici hemde kanunsuz bir durumdur.
Simdi,
> >>
> >>
> >
> >Bu durum icin "tezavuz" oldukca goreceli bir kavram (ahlak/etik)
> >uzerine kurulu oldukca agir bir ifade bence. Temelde bu durumda
> >benim ahlaka aykiri bulabilecegim tek sorun, vermis oldugunuz bir
> >sozu tutmuyor olmaniz.
> >
> >Yasalarin herzaman ahlakla ortusmedigini, hatta yasalarin da bazi
> >durumlarda ahlak disi olabilecegini unutmamak gerek.
> >
> >
> >
> >>Kisacasi, lisans kavrami oncelikle onemli bir kavramdir. Pek cok buyuk
yazilim
> >>ureticisi urunlerinin ogrenmek isteyen ogrenci ve ogretmek isteyen
egitim
> >>kurumlari/egitimcilere kolaylik saglarlar. Mesela MS Office 400 $
> >>civairndayken, akademik versiyonu 100 $ civarindadir.
> >>
> >>
> >
> >Onemli degil ama, soylemeden gecemeyecegim, bu MS'in sahip oldugu
> >tekeli korumak icin oldukca guzel bir taktigi. Burda lisansin
> >onemini, gerekliligini ya da guzelligini goremiyorum.
> >
> >Sevgi, Saygi, Linux...
> >
> >
>
>
>
>
> linux-sohbet listesinden cikmak ve tum listeci islemleri icin
> http://liste.linux.org.tr/ adresini kullanabilirisniz.
> Bu listeden cikmak icin <a
href="mailto:linux-sohbet-request@liste.linux.org.tr?Subject=unsubscribe">ti
klayiniz</a>
>
>
linux-sohbet listesinden cikmak ve tum listeci islemleri icin
http://liste.linux.org.tr/ adresini kullanabilirisniz.
Bu listeden cikmak icin <a href="mailto:linux-sohbet-request@liste.linux.org.tr?Subject=unsubscribe">tiklayiniz</a>