![]()
From: Engin Ö. (engin@engin.web.tr)
Date: Mon 04 Aug 2003 - 16:58:19 EEST
merhaba ;
kimse size mail atmıyor, mail gruptan çıkarsanız sorun düzelir sayın bluesky
liste.linux.org.tr de detaylar.
----- Original Message -----
From: "bluesky74" <bluesky74@e-kolay.net>
To: <linux-sohbet@liste.linux.org.tr>
Sent: Monday, August 04, 2003 4:52 PM
Subject: [linux-sohbet] Re: Egitim, Lisansli/Kacak Yazilim ve Para uzerine
(Linux Terminal Server ve Windows TerminalServer)
> birdaha bana mail atmayın lütfen!!!!!!!!!!!!!
> ----- Original Message -----
> From: <info@teknobilge.com>
> To: <linux-sohbet@liste.linux.org.tr>
> Sent: Monday, August 04, 2003 4:11 PM
> Subject: [linux-sohbet] Re: Egitim, Lisansli/Kacak Yazilim ve Para uzerine
> (Linux Terminal Server ve Windows TerminalServer)
>
>
> > Arkadaslar,
> > Her turlu lisans, patent, marka gibi Zihinsel Mulkiyet (ZM) yasasi,
> > ozellikle, en ufak bir gelismenin, milyonlarca, milyarlarca dolar arge
> > gerektirdigi alanlarda, bu arastirmalari yapip maliyeti ustlenenlerin,
> > edindikleri rekabet avantajini korumak icin yapilmis yasalardir. Ve
> > yapilari itibari ile, insanligin, teknolojik gelisimini
> > hizlandirmislardir. ZM yasalarinin ilk olarak yazilip, onemle
> > uygulandigi ulkeler, ayni zamanda bugunun teknolojik ve ekonomik olarak
> > ileri ulkeleridir.
> >
> > Ve evet, bir yandan EULA'ya evet demek, sonra da onun gereklerini yerine
> > getirmemek, haksizliktir, hirsizliktir, suctur...
> >
> > Bununla birlikte, bugun, hizli bir degisim cagi yasiyoruz. Ozellikle
> > Internet, iletisimi, bilgiyi hem uretmeyi, hem paylasmayi son derecede
> > kolaylastiriyor, hizlandiriyor, maliyetleri dusuruyor. Bunun da Acik
> > Kaynak gibi "imece" usulu bir yazilim uretimi modelinde onemini takdir
> > edersiniz. Eger Linus Torvalds, urettigi kaynak kodunu, sadece posta ile
> > paylasabilseydi diger programcilarla, ne olurdu, ne kadar gelisirdi
> > Linux, bir dusunun.
> >
> > Yasadigimiz degisiklik artik su durumu kokunden degistiriyor: Artik,
> > patent ve telif yasalari, bilgi temelli uretimde yaraticiligi arttirmak,
> > gelismeyi tesvik etmek yerine, bilakis sinirliyor. Internetteki hizli,
> > iki yonlu, ucuz, aninda iletisim kurma imkani, en az matbaa kadar, bilgi
> > uretme ve paylasma maliyetlerimizi dusurdu. Artik, acik kaynak
> > sonrasinda, bilgi urunleri icin (buna program, muzik, kitap,
> > dokumantasyon, videolar gibi kolay dijitallestirilebile her sey) tek bir
> > merkezde buyuk bir sermaye toplanmasina ve ar-ge'ye ayrilmasina gerek
> > yok. Bu yuzden, bu maliyeti yapani koruyan yasalara da gerek yok.
> >
> > Yasadigimiz cagin celiskisi budur. Milyar $'lik ar-ge butceleri ile
> > ornegin uzay gemisi gelistirmek sirasinda bulunan yeni teknolojileri
> > korumanin yasasi ile, bir PC kullanicisinin kendi basina oturup emegi
> > disinda 0 maliyetle uretebildigi bilgi urunlerini korumanin yasasi, ayni
> > yasa. Artik, aradaki ayrimlarin yapilmasi gerekiyor. Artik, ZM haklari
> > tartisilirken, Acik Kaynak programcilarin da, hatta mesela yine ozgur
> > lisanslarla muzik, dokuman, video uretenlerin, ayri ayri hesaba
> > katilmasi gerekiyor... Tabi bu ZM zengini tekelci sirketlerin (SCO, Sun,
> > MS...) isine gelmiyor, baski yapiyorlar, ornegin, yazilimlarin ve is
> > yapma yontemlerinin de patenti alinabilmesini istedikleri gibi...
> > (Bakiniz, eurolinux.org)
> >
> > Kisaca, program kuruyorsaniz, neye evet dediginizi bilin de kurun.
> > Korsan yazilim kullanmayin. Bulabildiginiz acik kaynak programi yada
> > alternatif ucuz programlari kullanin. Yasal gelismeleri de izleyin,
> > hatta tartismalara aktif katilip, etkin olun, ama ne neden kaynaklaniyor
> > bilerek yapin bunlari...
> >
> > Lisanslar, patentler, butunuyle utanc degildir, somuru de degildir,
> > gelismenin sartlarindan biri olarak ortaya cikmistir. Bu durum su anda,
> > bilgi yogun sektorlerde degismistir, hatta tersine donmustur, durum,
> > bundan ibarettir...
> >
> > Kimbilir, belki yuz yil sonra, butun uretim otomatiklesir, her sey
> > herkese yetecek kadar bol bulunur, insanlarin tek isleri de, surekli
> > yaratici fikirler gelistirmek olur, ve bu da son derecede dogal ve kolay
> > bir sekilde, herkesin yapabildigi birsey olur, o zaman belki, ne marka,
> > ne patent, ne de bugunku yasalarin %90'ina gerek kalmaz... (Bu da benim
> > utopyam, her ucuzlasin, giderek bedavalassin, savasmaya, sinirlara,
> > yasalara bile gerek kalmasin...)
> >
> > Saygilar,
> >
> > Ozer Tayiz.
> >
> > cagri coltekin wrote:
> >
> > >Merhabalar,
> > >
> > >[ Birkac listeyi bir suredir liseyi izlemeye calisiyorum, ama
> > > sanirim bir linux@*.tr listesine yazmayali belki bir 10 yil
> > > oluyor ;) surc-i lisan edersem affola. ]
> > >
> > >Karsi cikilan davranisin/dusuncenin yanlisligina katiliyorum, ama
> > >birkac noktada yorum yapmadan edemeyecegim.
> > >
> > >Bastan, yanlis anlasilmamak icin: Kapali program paketlerini
> > >kirmanin, "yasa disi" isler yapmanin dogru oldugunu idda
> > >etmiyorum. Eger yasalari ya da kurallari dogru bulmuyorsaniz,
> > >yapilmasi gereken uymamak degil, degistirmeye calismaktir.
> > >
> > >Etik oldukca goreceli birsey, bu nedenle asagidakiler konusunda
> > >herkesle ayni fikirde olmak mukun degil. Ama izlenimim o ki, acik
> > >kod gelistiricisi, kullanicisi, destekcisi bircok insanla
> > >asagidaki yazdiklarim konusunda yakin fikirdeyiz.
> > >
> > >"intellectual property" her duydugumda tuylerimi diken diken eden
> > >bir terimdir. Bence "intellect"i "property" olarak gormek, ciddi
> > >bir etik sorun. Bilgi'nin ticaretini yapmanin, yuzyillardir
> > >uygarligin gelistirdigi bilginin uzerine koydugunuz bir gidimi
> > >ilerlemeyi buyuk birsey sayip hemen ustunden rant kapmayi
> > >hedeflemenin oldukca dogal oldugu (hatta tersini dusunmenin abes
> > >bulundugu) bu dunya duzeninde cok az kisi tarafindan
> > >anlasilabilecegimin farkindayim. Ancak, acik kaynak kodlu yazilim
> > >gelistirmenin, acik protokoller kullanmanin altindaki temel
> > >fikirlerden biri de bu. Bu isin ucu, patentlere, yazilim ya da
> > >muzik/kitap kopyalama haklarina vb. giden ucu acik, politik bir
> > >konu.
> > >
> > >Varmak istedigim, buyuk etik yanlis, insanlarin arkadaslairndan
> > >bir programi kopyalamalari degil. Yillarin toplumsal birikimi
> > >olmadan edinilmesi olanaksiz olan, topluma yararli bilginin
> > >sadece rant kaygisiyla ozel tutulmasi; ozgurce program yazmak
> > >icin lisans korumasina gerek duyuyor olmamiz; insanlara bir
> > >programi kullanmak icin (para kismi bir tarafa) bir suru abuk
> > >subuk kuralin kabul ettirilmesi daha buyuk yanlislar.
> > >
> > >Bunlari degistirmek mi? Zor, uzun soluklu seyler. Gunun birinde
> > >degisir mi bilmiyorum, ama ozgur yazilim akimi dogru yolda bir
> > >gidis.
> > >
> > >Yapilmasi gereken, dogal olarak yazilim kirmak degil. Gerekiyorsa
> > >biraz konforlarinizdan vaz gecip ozgur alternatifini kullanmak,
> > >gelistirilmesine katkida bulunmak.
> > >
> > >Bircok ozgur yazilim (orn. Linux cekirdegi), kapali kutu
> > >alternatiflerine gore kendini kanitlamis, daha kullanilir
> > >durumda. Ancak, ozgur yazilim kullanmayi secmek bircok insan ya
> > >da kurum icin sadece "daha kullanlir" olmasindan dolayi alinan
> > >bir karar degildir. Ayni zamanda farkli nedenlerle alinmis
> > >"politik" tavirdir da.
> > >
> > >Birkac da satir arasi not:
> > >
> > >On Fri, Jul 11, 2003 at 03:15:19PM +0300, Serdar KOYLU wrote:
> > >
> > >
> > >>Eger 3D Studio kullanacaksaniz, onu kurmaniz lazim. Kurmak icin
> EULA'sini
> > >>kabul etmis olmak ve lisans ucretini yatirmis olmak gerekiyor.
> Sizinkiler
> > >>gibi bir bakayim, bir deneyeyim gibi yaklasimlar icin bazi firmalar
> trial ve
> > >>demo surumlerini cikarirlar. Onlari kullanmalisiniz. Aksi acik ve
secik
> > >>olarak emege, bilgiye ve "intellectual property" ye tecavuzdur. Buda
> diger
> > >>tecavuzlerden farksiz, hem onur kirici hemde kanunsuz bir durumdur.
> Simdi,
> > >>
> > >>
> > >
> > >Bu durum icin "tezavuz" oldukca goreceli bir kavram (ahlak/etik)
> > >uzerine kurulu oldukca agir bir ifade bence. Temelde bu durumda
> > >benim ahlaka aykiri bulabilecegim tek sorun, vermis oldugunuz bir
> > >sozu tutmuyor olmaniz.
> > >
> > >Yasalarin herzaman ahlakla ortusmedigini, hatta yasalarin da bazi
> > >durumlarda ahlak disi olabilecegini unutmamak gerek.
> > >
> > >
> > >
> > >>Kisacasi, lisans kavrami oncelikle onemli bir kavramdir. Pek cok buyuk
> yazilim
> > >>ureticisi urunlerinin ogrenmek isteyen ogrenci ve ogretmek isteyen
> egitim
> > >>kurumlari/egitimcilere kolaylik saglarlar. Mesela MS Office 400 $
> > >>civairndayken, akademik versiyonu 100 $ civarindadir.
> > >>
> > >>
> > >
> > >Onemli degil ama, soylemeden gecemeyecegim, bu MS'in sahip oldugu
> > >tekeli korumak icin oldukca guzel bir taktigi. Burda lisansin
> > >onemini, gerekliligini ya da guzelligini goremiyorum.
> > >
> > >Sevgi, Saygi, Linux...
> > >
> > >
> >
> >
> >
> >
> > linux-sohbet listesinden cikmak ve tum listeci islemleri icin
> > http://liste.linux.org.tr/ adresini kullanabilirisniz.
> > Bu listeden cikmak icin <a
>
href="mailto:linux-sohbet-request@liste.linux.org.tr?Subject=unsubscribe">ti
> klayiniz</a>
> >
> >
>
>
>
> linux-sohbet listesinden cikmak ve tum listeci islemleri icin
> http://liste.linux.org.tr/ adresini kullanabilirisniz.
> Bu listeden cikmak icin <a
href="mailto:linux-sohbet-request@liste.linux.org.tr?Subject=unsubscribe">ti
klayiniz</a>
>
>
>
linux-sohbet listesinden cikmak ve tum listeci islemleri icin
http://liste.linux.org.tr/ adresini kullanabilirisniz.
Bu listeden cikmak icin <a href="mailto:linux-sohbet-request@liste.linux.org.tr?Subject=unsubscribe">tiklayiniz</a>
![]()