From: Recai Oktas (roktas@omu.edu.tr)
Date: Mon 15 Dec 2003 - 14:05:42 EST
* Yuksel OZCAN <yukselozcan@celiknet.com> [2003-12-15 18:02:24+0200]
> [...] Diyelim ki ben ayni programin ilerliyen surumlerini ucretli hale
> getirdim ve GPL olan postgresql kullandim, o zaman durum ne olacak?
> Yani GPL lisansli bir kitaplik kullandim ve bunu para ile satiyorum,
> kaynak kodu da acik degil, o zaman postgresql ile hukuksal mucadele mi
> basliyacak, yoksa bu durumda postgresqle makul bir ucret mi odemem
> gerek.
Bir an icin PostgreSQL'in GPL oldugunu varsayarak sorunuzu cevaplayayim.
GPL kod hicbir sekilde kapali hale getirilemez diye bir sey yok. GPL
etigini bir yana birakacak olursak, kodun her tarafi *size* ait ise ve
bunun aksi ispatlanamiyorsa telif hakki sizin olan bu esere istediginiz
lisans sartlarini uygulayabilirsiniz. Tabii o ana kadar GPL olarak
dagitilan kod konusunda kisitlayici bir sey yapamazsiniz. Yani herhangi
biri yazdiginiz eserin son GPL halini alip gelistirmeye devam eder.
Ote yandan GPL lisansli kodu kapali hale getirmeyi pratik olarak
imkansiz hale getiren hususlar var. Program GPL olarak piyasaya
ciktiginda -yeterli ragbeti goruyorsa- cesitli kisiler muhtemelen once
yama (patch) duzeyinde, daha sonra da ciddi nitelikte katkida
bulunacaktir. Simdi lisans konusunda fikir degistirirseniz butun bu
gelistiricilerin rizasini almak durumundasiniz. GNU gelenegine uygun
sekilde olusturulmus bir kaynak paketinde cogu insanin "oylesine bir
dosya" olarak baktigi "ChangeLog" denilen bir sey var. Bu dosya
projenin gidisatiyla ilgili kisa bir tarihce vermekle birlikte cok daha
onemli bir amaca hizmet ediyor: Kim nereye, ne zaman, ne katkida
bulunmus? (ChangeLog'un AUTHORS ile birlikte bir baska raconu, katkida
bulunanlarin bu katkilarini daha belirgin hale getirerek onlari onore
etmektir.) Yani bu lisans islerini racona uygun yapacaksaniz
ChangeLog'u cok dikkatli bir sekilde olusturmaniz lazim. Katkida
bulunan kisilerden telif sahipliginin size ait olacagi konusunda yazili
onay alirsaniz mesele yok. (FSF umumun menfaatini dusunerek boyle
yapiyor mesela.) Yok eger boyle birsey soz konusu degilse ChangeLog'a
giren her kisi eserin lisansina iliskin degisikliklerde hak sahibi
olacaktir. GPL lisansli yazilim gelistiren veya gelistirecek olan butun
arkadaslara bu ChangeLog konseptinin onemini bu firsatla hatirlatmis
olayim. Projeye katki saglayan herkesin belirli bir uslupla ChangeLog'a
kaydedilmesi gerekir. Bu uslub konusunda "GNU Coding Style"in ilgili
bolumune basvurulabilir:
http://www.gnu.org/prep/standards_42.html
Gelistirmekte oldugunuz muhasebe uygulamasina gelince... Bu program bir
dikey pazar uygulamasi olarak gorunuyor. Yani soz konusu urun GnuCash
gibi bireysel finans yonetimiyle ilgili bir sey olsaydi GPL disinda bir
alternatifi telaffuz bile etmezdim. Programi bir noktadan sonra ticari
yapmayi dusunuyorsaniz yukarida belirttigim hususlari dikkate
almalisiniz. BSD turevleri de degerlendirilebilir secenekler. Tabii
boyle bir durumda siz kodu kapatir kapatmaz rakip firma da hemen yani
basinizda arz-i endam edebilir.
Soyle bir secenek Turkiye sartlarinda ne derece uygulanabilir bilmem ama
yine de bahsedeyim. GPL'in helal kildigi bir `contraction' yani ihale
modeli var. Programi falancaya veriyorsunuz ve o da diyor ki bana su
ozellik lazim. Siz de "hay hay" diyerek ucreti mukabilinde o ozelligi
ekliyorsunuz. Muhatabinizla yaptiginiz anlasmanin on gordugu sure
boyunca da eklenen ozelligi dagitima acmiyorsunuz. Ote yandan dikey
pazar uygulamalarinda servis ve dokumantasyon da cok onemli. Yani paket
halinde sunulacak ihale + servis + dokumantasyon uclusu ile belirli bir
kazanc temin edilebilir gibi gorunuyor. Tabii yurdum insanindan sadir
olmasi muhtemel atraksiyonlari tahmin etmem mumkun degil :-)
-- roktas