From: Bora Gungoren (bora@portakalteknoloji.com)
Date: Mon 15 Dec 2003 - 13:22:40 EST
Merhaba,
Gun boyu disarida kostururken uzun zamandir olmadigi kadar guzel bir
sohbet donmus. Bildigim kadari ile katkida bulunayim. Once teknik bir
syeler anlatacagim sonra daha politik, idari, iktisadi seyler yazacagim.
TEKNIK FASIL
1. Veri iletimi
Bankalarda bir kac degisik bicimde veri iletimi yaygin; birincisi
(aptal?) terminalden calisan programlarin sube sunucusuna baglandigi ve
buradan EDI ile merkezi sunucuya baglanilan en eski sistem.
Burada Linux'a gecis icin terminallerin Linux'a gecmesi ve kullanilan
yazilimlarin NCurses ile tekrar yazilmasi gerekli. Ancak terminal
uygulamlari ozellikle sayisi yuzleri gecen tus kombinasyonlari ve yine
azimsanmayaca sayida ekranlari ile o kadar da kucuk bir is degil. Sube
sunucusu olara kastettigimiz sistemin Linux'a gecirilmesi zor birsey
degil kanimca. Daha once herhangi bir UNIX uzerinde EDI ile ugrasmis bir
ekip gecirebilir.
Ikinci veri aktarim bicimi web tabanli ve SSL ile baglanilarak yapilani.
Garanti Bankasi mesela boyle calisiyor.
Burada Linux'a geciste hic br sorun olacagini sanmiyorum.
Ucuncu bicim ise finans kuruluslari arasi veri aktariminda Excel dosyasi
yollanmasi. Bunu cagdas bicimde XML-RPC yada bir Java Web Servisi ile
yapmak mumkun ama Excel korkunc derecede oturmus bir standart. Burada
Open Office diyenler cikacaktir. Ama o Excel dosyalarinda o derece yogun
makrolar var ki Open Office 1.1 dahil cozemiyorlar.
Bunu banka bilgi islemlerinden insanlarla cesitli defalar tartistim.
Orneklerle anlattilar ikna oldum. Yuzlerce farkli kurum Excel'de
oylesine farkli formatlar gelistirisler ki makrolar icinden cikilacak
halde degil.
Open Office'in Excel makrosu isleme becerisi "ustun" denecek boyutlara
gelmedigi surece burda tikanacagiz.
Ve bankalarin veri iletimi anlaminda Linux'a gecmesindeki en buyuk engel
de bence bu Excel. (MS'in en guclu urunu Office'di degil mi?)
2. Veri tabani sunuculari
Acikcasi ciddi veri yuklerinden ve iddi performans gereksinimlerinden
bahsediyoruz. "Tera" onekinin kullanildigi depolama ortamlarinda ne
yazik ki henuz acik kaynak kodlu veri tabani sunucularinin performansi
yetersiz deniyor. Bu boyda veri tabaninda pgSQL kullanan oldu mu? Oracle
yada Mainframe uzerinde DB2 agirlikli bir pazar var.
Dosya sistemi tarafinda "Modifiye" bir Linux uzerinde ayni veri
tabanlari istenen performansi verebilir. Ama bu da cok cok sayida Xeon
islemcisi olan bir sunucuda veritabininin yedegi uzerinde yuklenerek
uzun sureli bir test yapilmadan dogrulanamaz.
3. Kullanilan ozel donanimlar
Kullanilan ozel donanimlar var. Ozel isletim sistemlerinin yerine Linux
gecirmeye kalkinca ciddi bir aygit surucusu destegi gereksinimi doguyor.
Bakin IBM bunu kendi sunuculari icin yaparak aslinda diger sunucu
ureticilerine ciddi bir avantaj sagladi bile. Yarin bankalarda Linux'a
bir hareketlenme oldugunda IBM coktan hazir olacak.
4. Yazilim bagimliliklari
Bizim icin GCC ile C/C++; Perl ha bir de kabuk programciklari ile
programlama ihtiyacimizin %98'i giderilebilir ama bankalarda bizim "abuk
subuk" olarak nitelendirecegimiz ozel amacli diller, ozel amacli yazilim
bilesenleri filan kullaniliyor. 30-35 yildir kapatilmadan yamanmis bilgi
islem sistemleri bunlar. Bunlarin hepsi icin Linux'da destek vermek
kolay bir sey degil.
5. Egitim
Bu durumda Linux'u bir banka yada herhangi bir baska finansal kurulusun
alt yapisina cat diye oturttuk diyelim. Sizce mesela 2000 personele
Linux egitimi verebilecek miyiz? Bunu dusunelim. Sirketim Linux egitimi
veriyor; isin nasil yurudugunu biliyorum.
Boyle bir egitim Turkiyede'ki tum baba Linux tayfasi bir araya gelse
40-50 hafta surer. Banka 40-50 hafta bekler mi? 70 kisilik siniflarda
slayt gecerek 2 gunde Linux anlatirim diyen olmasin, ciddi egitim oyle
olmuyor. Olsaydi simdiye ulkemizde her yerde Linux olurdu.
6. Teknik Destek
Acaba ulke capinda, 150-200 subeye ve binlerce ATM'ye teknik destek
gidebilecek mi? Mesela Agri'da bu isi yapcak sirket var mi? Ama Agri'da
butun bankalar var. ATM'ler var en azindan.
IDARI FASIL
Linux propagandasi deyince ben de son derece agresifim. Evim, isim her
yerde serbest yazilim kullaniyorum. Ama bu boyutta bir "tam gecis"
projesimi ulkemizde gerceklestirecek kurum yada kurumlar henuz yok.
Bir elin parmagi kadar aktif "Linux sirketi" ve en cok yuz tane de etkin
uyesi olan bir dernegimiz var. Su andaki becerilerimizi yukaridaki tarz
gecisler icin gerekli alt yapilari olusturmaya harcamaliyiz. Bunu
yaparken "muslugun basini tutmaya" calismak da hata olur. Zaten piyasa
buyudugunde ise erken giren, emegini harcayan kisiler hakettiklerini
gorecekler.
Linux dunyasi 1980'lerdeki MS tabanli PC dunyasinin olusturdugu sektorel
organizasyonu olusturmadan bu olcekte isler yapamayiz. Bu da zamanla
olacak. Sabretmeye ve sevkimizi kaybetmeden calisamaya devam etmeliyiz.
Sevgiler.
Bora.
15-12-2003 Pazartesi günü saat 15:55 sularında, kaptan dedi ki:
> Sevgili dostlar,
>
> 150 subeli bir finansal kurum dusunun; 2000 kadar da calisan... Ve real-time
> islem yapan bir suru techizat... Burada Linux kurulmasi soz konusu olursa ne
> tavsiye edersiniz? Enterprise server vb kesinlikle gerekir mi ornegin? tabi
> bazi spesifik makinelerde sirf MS Windows icin uretilen yazilimlar vb
> olacaktir ama onemli degil neticede agda onlarin da yeri olur... Ve dahasi
> cok buyuk finansal kuruluslarda hic Linux kullanilan bir yer bilen var mi?
> varsa ve referans gosterirse cok sevinirim...
> Ve en onemlisi turkiye'de boyle bir organizasyonu yurutebilecek babayigitler
> var mi?
>
> Saygilarimla,
> Cengizhan Kaptan
>
> linux-sohbet listesinden cikmak ve tum listeci islemleri icin
> http://liste.linux.org.tr/ adresini kullanabilirisniz.
> Bu listeden cikmak icin <a href="mailto:linux-sohbet-request@liste.linux.org.tr?Subject=unsubscribe">tiklayiniz</a>
>
>
>
linux-sohbet listesinden cikmak ve tum listeci islemleri icin
http://liste.linux.org.tr/ adresini kullanabilirisniz.
Bu listeden cikmak icin <a href="mailto:linux-sohbet-request@liste.linux.org.tr?Subject=unsubscribe">tiklayiniz</a>