[Gelistirici] [paketler-commits] r53827 - in playground/review/applications/network/ekiga: . comar files

[Erkan Tekman]

Doruk Fisek 21 Eyl 2008 Paz 12:40:26 tarihinde şöyle yazmıştı:
> Merhaba,
>
> Sun, 21 Sep 2008 09:27:49 +0300, Erkan Tekman <tekman at pardus.org.tr> :
> > 2. TÜBİTAK çalışanı olmayan kişilerin kodları ile ilgili telif
> > konusundaki tartışmaları, neden bir Geliştirici Sözleşmesi'ne
> > gereksinim duyduğumuzu, bu sözleşmenin hazırlanması için geliştirici
> > camiamıza yaptığımız çağrıyı ve çağrının nasıl yanıtsız kaldığını
> > görürsünüz.
>
> Gelistirici camiasi niye kendini kisitlayacak bir sozlesme hazirlamak
> icin ugrassin ki?

bunu özellikle sana açıklamak zorunda kalmak şaşırtıcı, ama deneyeyim...

camiayı güruhtan ayıran kurallarının varlığıdır, kimi yazılı, kimisi de yazılı 
olmayan. bu kurallar camianın üyeleri ve diğer paydaşları arasındaki 
ilişkileri düzenlerler. camianın paydaşları yalnızca üyeleri değildir, 
örneğin sponsorları, örneğin tedarikçileri, ya da örneğin profesyonel  
çalışanları da bu kapsamda değerlendirilmelidirler. 

camianın kuralları tek taraflı olarak üyelerini kısıtlamaz, ya da yalnızca 
üyelerinin uyacağı kurallar değildir. diğer paydaşların da sorumluluklarını 
ve taahhütlerini ve sınırlarını çizer bu kurallar.

kişiler camialara girerken diğer unsurlar kadar kurallarına da dikkat ederler. 
üyelerini fazlasıyla kısıtlarken diğer paydaşlara bir sorumluluk yüklemeyen 
bir camia herkes için o kadar cazip değildir. öte yandan diğer paydaşlar da 
dahil oldukları camiaları bu kurallara göre konumlandırırlar. pek çok taahhüt 
altına girerek sponsor oldukları bir camianın üyelerinin tümüyle sorumsuz bir 
şekilde davranmakta serbest oldukları bir yapı her kurumsal paydaş için kabul 
edilebilir olmayabilir.

genelde kurallar, bu camia işleri ile kafayı kırmış ecnebi 
arkadaşların "governance" dedikler ve bizim de kısmi rezervasyonlar 
ile "yönetişim" olarak adlandırabileceğimiz alanı şekillendirir. bir camianın 
yönetişim modeli o camianın yazılı olan ve olmayan kuralları ile belirlenir. 
bu durum ürün ve faaliyetin camia çevresinde şekillendiği durumlar için de 
geçerlidir, kurumsal olarak üretilen bir ürün etrafında oluşan camialar için 
de.

özetlemek ve Pardus özgülüne taşımak gerekirse, benim sözünü ettiğim 
Geliştirici Sözleşmesi iki taraflı bir belge. hatta UEKAE tarafında bir açık 
çek. *önce* UEKAE bu belgeyi onaylayarak Pardus geliştirici camiasına karşı 
sorumluluğunu ve taahhütlerini kabul etmiş olacak. *daha sonrasında* bu 
sözleşmeyi kabul eden geliştiriciler ise camiada uymayı kabul edecekleri 
kuralları kabullenecekler.

örnek vermek gerekirse önümüzdeki günlerde meşhur Marka Politikası'nı 
onaylayarak UEKAE, mevcut marka mevzuatında elinde olan hangi haklardan 
vazgeçeceğini ilan ediyor olacak. 

> Ben kendi adima, projeye yaptigim tum katkilari GPL lisansi kapsaminda
> yapiyorum. Yaptigim tek baytlik katkinin bile telif hakkini TUBITAK'a
> devretmis degilim ve devretmeyi de dusunmuyorum.

GPL kendi başına bir camia tanımlayabiliyor olsaydı GPL'in müellifi olan FSF 
ya da en camia dağıtımı debian'ı geliştiren camia bu tip sözleşmeler 
oluşturma yoluna gitmezlerdi. hele debian'ın herhangi bir yasal alanda 
geçerli bir tüzel kişiliği yokken -bildiğim kadarı ile, hatalıysam düzeltin-.

> TUBITAK benim tek bayt katkimin bulundugu bir Pardus'u GPL disinda bir
> lisansla kullanma hakkina sahip degildir.

UEKAE bu tip bir hakkı talep etmiyor, hiçbir zaman da etmedi. böyle bir 
düşünce olsaydı zamanında ilk önerimi yaparken "bu sözleşmeyi siz hazırlayın, 
biz [Pardus projesi olarak] herhangi bir değişiklik yapmadan UEKAE yönetimi 
onayına sunacağız ve kabul edilmesi için elimizden geleni yapacağız" 
demezdim.

bu yazdıkların dahi UEKAE'nin bu tip bir niyeti varmış algısını yaratmaya 
yetiyor ve bence son derece yersiz ifadeler. gayet iyi anımsarsın ki bundan 4 
yıl önce o zamanki özgür yazılım camiasının sözcülerinden birisi olarak (hem 
resmi, hem de gayrı resmi düzeyde) Pardus'un lisansının belli olmamasını bu 
camianın projeye destek vermiyor olmasının nedeni olarak belirtmiştiniz ve 
biz de [Pardus projesi olarak] UEKAE yönetiminin lisans olarak GPL'i 
seçmesini sağlamıştık. aradan 4 yıl geçtikten ve kanımca UEKAE'nin Türkiye'de 
özgür yazılıma yaklaşımı artık açıklığa kavuşmuşken (örnek olarak Pardus 
projesine harcanan 2,5-3 milyon $, 20 kişiye ulaşan Pardus ekibinin tümüyle 
UEKAE kaynakları ile finanse edilmesi, Türkiye'nin OOXML oyunun EVET'ten 
ÇEKİMSER'e çevrilmesi [evet, bu konuda UEKAE'den yalnızca Pardus projesi 
çalışmamıştır] ve şimdilerde Başbakanlık genelgesi ile ilan edilen Birlikte 
Çalışabilirlik Kılavuzu'nda ODF'in konumunu korumaya ve güçlendirmeye dönük 
çalışmalar [UEKAE Müdürü imzalı yazının içeriğini sizlerle paylaşma yetkim 
olduğunu sanmıyorum, ama kılavuz ile ilgili olarak DPT'ye gönderilen en 
sağlam doküman olduğuna iddiaya girerim]) bu söylemin gerekçesin anlamadım 
açıkçası...

> Bunun otesi de beni zerre kadar ilgilendirmiyor.

belki kişi olarak ilgilendirmiyordur. o zaman ben de LKD Yönetim Kurulu 
Başkanı'na hitap edeyim: bunun ötesinin sizi ilgilendirmesi gerekli. 
Türkiye'nin büyük olasılıkla en büyük ve kesinlikle en fazla gelecek vadeden 
özgür yazılım camiasının bir yönetişim modeli olmalı. daha önemlisi bu 
yönetişim modeli proje sponsor tarafından dikte edilmemeli. daha sonra 
oluşacak ve oluşturulacak camialara örnek olacak şekilde bu camia yönetişim 
modelini kendi oluşturmalı ve bunu proje sponsoruna kabul ettirmeli. dünyada 
dahi örneği görülmemiş şekilde Pardus projesi UEKAE bünyesinde yürütülmekte 
olmakla birlikte camiası tarafından şekillendirilebilmeli.

ilginç bir şekilde bu yönde adımları kullanıcı camiamızla atabiliyoruz. Pardus 
2009 için camiamızdan bir "Ürün Yöneticisi" belirledik. kimi durumlarda Sürüm 
Yöneticisi'nden öncelikli muamele görecek kişinin UEKAE ile herhangi bir 
idari ya da mali bağlantısı olmamasını göze alabildik. kullanıcı camiasının 
geliştirilmesi ve yönetilmesi işini dışkaynakla (outsource ederek yani) 
yürütmeye başladık. bu konudaki temel yetkinliğin (core competency diyelim) 
UEKAE'de değil de camiada olmasını hedefledik ve bu yönde ilerliyoruz. bu 
uygulamaları dünyadaki benzerlerimiz ya da özgür yazılım kanaat önderleri ile 
paylaştığımda nasıl şaşkınlıkla baktıklarını görebiliyorum. hayır, devletin 
ya da UEKAE'nn parasıyla hesapsız riskler almıyoruz, yeni bir yönetişim 
modelinin mümkün olduğunu ve Pardus proje ve ürününün bu modelle daha da 
güçleneceğini düşündüğümüzden böyle davranıyoruz.

bu mesajı buraya kadar okuyanlar varsa bir kez daha çağrımı yinelemek isterim: 
kodlarınız, paketleriniz, yamalarınız, ... bizim için çok önemli. ama en az 
onlar kadar önemli olan birşey daha var: bu camianın bir parçası olmak 
yönündeki kararlılığınız. bu kararlılığınızın karşılığını talep edin, 
UEKAE'den adamakıllı biz Geliştirici Sözleşmesi metnini onaylaması yoluyla 
talep edin, bizden [Pardus projesi olarak] camiayı karar verici konumuna 
getirecek şekilde yapılanmış bir operasyon yapısı olarak talep edin, LKD'den 
bilgi birikimi ve tecrübesini bu yapının oluşturulması yolunda kullanmak için 
harekete geçmesi için talep edin... 

ET

not: Akın'ın yanıtı ile ilgili olarak bir not: Geliştirici Sözleşmesi yalnızca 
telif-lisans çevresinde dönecek bir metin olarak düşünülmemeli. bunlar 
yalnızca bir parçası işin, belki ufakça bir parçası...