[Gelistirici] "Daha Fazla Uygulama" kayıp

[Görkem Çetin]

Erkan Tekman wrote On 23-12-2006 02:22:
> 23 Ara 2006 Cts 02:01 tarihinde, gorkem at pardus.org.tr şunları yazmıştı: 
>   
>>> Sistemde kurulu olan -tum- grafik arayuzlu uygulamalarin menuden
>>> erisilebilmesi ya da grafik arayuzden alternatif bir ulasim olanagi
>>> saglanmasi gerekiyor.
>>>       
>> Tamam, menuden silinenleri NOCOMPILE ile derletmeyiz, yukaridaki sorun da
>> ortadan kalkar. Bir baska secenek; ktnef'in meraklisi coksa menuye geri
>> koyar.
>>     
>
> Eğer bir "masaüstü" dağıtımdan söz ediyorsanız ve bunu "bilişim okuryazarı"na 
> göre şekillendiriyorsanız bu karar noktasında Doruk'un dediğini yapmak ve 
> Görkem'in dediğini yapmamak durumundasınız. Masaüstü kullanıcısının temel 
> paradigması, uygulamalara (en azından masaüstü sınıfına giren uygulamalara) 
> görsel unsurlarla (=menüler, masaüstü ve sistem çekmecesi simgeleri vb) 
> erişmeyi gerekli kılar. Yeni bir görsel uygulama eklenince buna da görsel 
> unsurlarla erişmek gerekir.
>
> Eğer siz görsel uygulamaları sadece komut satırından (Alt-F2 dahil) 
> erişilebilir hale getiriyorsanız bu artık bilişim okuryazarına hitap eden 
> masaüstü dağıtımı olmaktan çıkar. Dikkat! CD'den bahsediyorum, depodan 
> değil...
>
> Sonuç, kural çok basit: Uygulama varsa menü de var, menüde yoksa uygulama da 
> kalkmalı. Bu kuralar uymak için ya menüyü düzelteceğiz, ya da paketleri 
> parçalayıp hedef kitle için gerekli olmayan, ya da "sevmediğimiz" 
> uygulamaları atacağız.
>   

Bu sonuca kim itiraz etti ki? Geceleyenler konuyu anlamakta gucluk 
cektiler herhalde. ;-)

Yanlislikla derlenen (asagida verecegim ornekteki gibi) pek cok ikili 
dosya dagitimda bir yerde duruyor - ama menu girdileri yok, olmamali da- 
Bunun kuralini "uygulama varsa menu giridisi olmali" diye koymaya 
calisan birisi KDE'yi tanimiyor demektir. Diger bir deyisle, grafik 
ekrani olan tum uygulamalar illa da menuye girecek diye bir kurali diger 
bazi dagitimlar (ornegin Xandros) kullanmiyor, bunu biz uyduruyoruz.

Ornek vereyim. Bazi programlar ardisil olarak bir baska arayuzlu 
programi calistiriyor ve bahsi gecen arayuzlu program menude bulunmuyor 
olabilir. Ornegin, Kbabel ile birlikte catalogmanager gelir, tek basina 
calisabilen bir programdir, ama menu girdisi olmayabilir (bence olmasa, 
daha iyi olurdu). DVI dosyalarini gosteren kdvi'i menuden cikarttik, 
cunku dvi dosyalari zaten Konqueror ile acilabiliyor, ayrica uzerine 
cift tiklandigi zaman Konqueror ile goruntulenebiliyor. Bu durumda 
menude kdvi'in gerekliligi ortadan kalkiyor. Menuden bluetotoh ile 
ilgili girdileri cikarttik, cunku zaten menude kalan Bluetooth girdisi 
digerlerinin isini yapiyor. Vi ile Gvim geliyor, bu kuralla onu da mi 
menuye koyacagiz? Derletmeyelim demek de "hizli" bir cozum degil, 
uzerinde tartismak gerekir. Bu durumda "her uygulama menude olsun" 
mantigini anlamakta gucluk cekiyorum. Isterseniz her uygulamayi menuye 
geri sokalim, o zaman kullanicilar "A'ya ne gerek var, zaten yaptigi isi 
X de yapiyor" diyeceklerdir. Bu durumda menunun alacagi garabet sekilden 
ben sorumlu olmam, KDE menusunu duzenlemeyen dagitimlari kurarsaniz ne 
demek istedigimi daha iyi anlarsiniz.

Elbette alt-f2 ile insanlara komut calistiramayiz, en basindan 
"konsol/alt-f2" yasaklansin, her turlu yonetim isi gorev tabanli, 
kullanici merkezli uygulamalar yardimiyla yapilabilsin diye yirtiniyorum.
 > Yaptim-oldu, duzeltmekle kullanicilar debelensin yaklasimini da 
ayrica kiniyor ve ikiniyorum.

Burada onemli bir noktayi kaciriyoruz gibime geliyor. Asil konu bu 
uygulamalarin gerekliliginden cikti, simdi "uygulama derlenmisse menuye 
girmeli"ye geldi. Ikisi birbirinden cok farkli konular, karistirmazsak 
iyi olur.

Bazi uygulamalar (kcolorchooser, kruler, kjots, kalarm, vb) cikmis ise, 
bunlar menude gereksiz yer isgal ettikleri ve hepsinin birer 
alternatifleri oldugu icin cikartilmistir. Eger herhangi birisini tekrar 
menuye koymak istiyorsaniz lutfen hata acin, kaldi ki ben de "hayir 
koymayalim" diretmesinde degilim, eminim Caglar da degildir. Tartismanin 
ilk baslangici buydu. Bence hangi uygulamalarin ciktigini ogrendikten ve 
liste yaptiktan sonra tartisalim, cunku bunlar bilinmedigi icin neyin 
savunuldugu da bilinmiyor.

Bluetooth ile ilgili silinen bir menu girdisi vardi. XML dosyalarindan 
ne oldugunu ve neden sildigimiz anlasilabilir. Benzer sekilde Atlantik 
Designer'a bakarak bir fikir elde edilebilir. Bunlar menu girdisinden 
cikartildi, ama NOCOMPILE'a zaman olmadi, cunku menu calismasi hem 
silmeyi, hem de menu girdilerini hareket ettirmeyi iceriyordu.

Birisi bana "hayatim boyunca 
ktnef/kcolorchooser/kiconedit/kruler/kfaxview'i en az 2 kez kullandim, 
lutfen menuye koyalim" derse, evdeki egrelti otumu cig cig yiyecegim.

Toparlarsak:

1. Tum KDE uygulamalarinin (yukarida verdigim ornekler nedeniyle, bkz 
bluetooth, kdvi, kbabel) menude olmasina gerek yok. "Illa da kural 
koyalim, hepsi menude olsun" dediginiz zaman bunun gunluk masaustu 
kullaniminda hic bir kolaylik getirmeyecegini ve menuyu gereksiz 
doldurmaktan baska bir ise yaramayacagini da belirteyim.

2. Yine yukarida verdigim ornekler (ktnef, karm, kfaxview) saglam bir 
nedene baglanacak bir sekilde (cunku alternatifleri var) menuden 
cikartildi. Iki yildir konustugumuz "alternatifi varsa son kullanicinin 
hizmetine sunmayalim" mottosundan bu kadar cabuk vazgecemeyiz.

3. Paketler bolunebilir, hatta Doruk'un onerisi gayet yerinde. Ktnef'in 
paketini package-manager'da gormek cok eglenceli bir durum.

Aslinda bu haftalik e-posta kotami doldurdum; listede "HCI uzmanlari" 
bol zaten, eh menuler de cocuk oyuncagina donmusse, nasil isteniyorsa 
oyle yapilabilir.

Iyi calismalar
Gorkem