From: Bora Gungoren (bora@portakalteknoloji.com)
Date: Sun 04 Jan 2004 - 17:01:42 EST
Amanin pazar pazar ne guzel yazismisiz yahu. :-)
Simdi Linux'un ozgur ve hafif aanarsist ruhu ile duzenli sistemli
calisan tarafi her zaman her alt projede calisiyor. Bunu ben de baska
projelerde yasarim.
Bir tarafta "kalifiye bir kisi merkezi karar alma surecine gerek
duymadan is bitirir. sorun olmaz" yani benim deyisim ile "007 licensed
to kill" stili var. (o kadar egitimli ki bir adamin yasayip olmesinin
Ingiltere'nin uzun donemli cikarlarina etkisini tartip karar
verebiliyor)
Ote tarafta ise "sistematik icinde calisalim ki hatalar olmasin" stili
var. Bunu statukoculuk olarak gormek de mumkun, islerin dogal gidisi
olarak gormek de.
KDE cevirilerinde cok az da olsa calistim, Microsoft icin de (ucretli)
ceviri yaptim, bayagi buyuk bazi cok uluslu sirketlerin teknik
dokumanlarinin cevrilmesinde de (ucretli) emegim vardir ogrenciyken.
Ceviri isi oldukca ilginc bir is; soyle seyler olabiliyor:
- C++ konusundaki ceviriniz yanlis. Bilgisayar kullanmayi bilmeyen
kontrolcu cevirmenimiz kirmizi kalemle isaretlemis hatalarinizi, gelip
alirsaniz bilgisayara gecebilirsiniz. (Nasil yani?)
- Haklisiniz burada sozlukteki sozcuk uygun degil, birisi yanlis koymus
ama biz sozluge uyalim. Sozluk taaa xxxx ulkesinden geliyor, degistirmek
bizi asar. (xxx ulkesindeki Turkce'ye nasil cevirdiler ki?)
- Evet cok guzel cevrilmis ama bunu pazarlamda kullanmak mumkun olmaz;
daha havali yazamaz misiniz? (Yalan mi yazalim ceviri mi yapalim
kaardesim?)
Bakin biz burada boyle seylerin yakinindan gecmiyoruz farkindaysaniz.
Ama cevirinin esas dogasi
- Ingilizce ozelinde yabanci dil bilgisinin yeterli olmasi.
- Ceviri yapilan konuda genel bilgi.
- Kullanilacak iyi hazirlanmis teknik bir sozluk.
Gecen ay Gorkem "grid" yerine her yerde "izgara" dedigimizi ve onun
yerine guzel bir sozcuk bulduklarini soylemisti. Bazi yerde izgaraya
benzeyen gorsel bir yapi icin bu sozcuk uygun ama bazi yerlerde de
traji-komik, mesela "power grid" yada "grid-computing" icin izgara
koyun.
Yani anlayacaginiz icinde bulundugumuz yere gore (context'e gore
anlamayanlara) cok ciddi bir sozluk gelistirilmezse tutarsizliklar
basedilemez hale gelir.
Bir tutarsizligi bul/degistir ile duzeltemezsiniz. Yapay zeka filan
gerekiyor bunlar icin. Isi gucu olmayan varsa yazsin bakalim neural net
li filan birseyler bu amacla. Doktora tezi olur vallahi. Bunu kolay
gorenler mumkunde iki aksam debelenip Open Office icin bir calisan bir
Turkce yazim denetimi yazsinlar; daha kucuk bir proje; detereministik
bir yapisi var degil mi?
Deneyimim duzeltmenin bastan duzgun yazmaktan katlarla fazla zaman
aldigi yonunde. Bu nedenle Gorkem'in vurgulayip durdugu kah dogru kah
yanlis anlasilan "merkezden yonetilsiiiinn" cagrisi hakli. Sonuna dek
hakli.
Tanidigim tanimadigim insanlar goruslerini belirtmis. Elbette ki
kimsenin onu kesilmez, aba altindan sopa gosterilmez ama bu tarz
calismalar da koordineli olmalidir. Herkes bir ucundan tuttum diyerek
alakasiz yonlere cekerse cekistirdigimiz kumas yirtilir; Ayse Teyze'si
de yok bu islerin.
Cevirinin dogru duzgun yapilmasi, dokumanlarin iyi yazilmasi ve diger
sosyal gorunumlu surecler en az cekirdek gelistirme gibi teknik
gorunumlu surecler kadar onemli bir istir. Teknoloji yonetimi
yazinindaki klasik bazi olay oykuleri bu konularin onemini vurguluyor.
Bugun Motorola 68xxx serisi yerine Intel x86 serisi varsa PC'lerde bunun
tek ve tek ve tek nedeni Intel'in yazdigi guzel dokumanlardir. Cunku IBM
o dokumanlar nedeni ile secmistir Intel'i. Motorola her zaman icin cok
daha performansli cok daha kaliteli (6 sigmaya ulasma yillari
yanilmiyorsam 1988, tam 15 yil once) cipler urettigi halde yarista geri
kalmistir. Cunku sosyal surecleri goz onune almamistir.
Ayni sey. Hangi surumdu hatirlamiyorum ama "ifir-zifir" (miscellanous
yerine) yazan bir Gnome cevirisinden bu yana KDE kullaniyorum cogu
yerde. Cunku bu ceviriyi goren Microsoft kitlesi kasiklarini tutarak
guluyordu. Sonradan ogrendim bunu Turkiye disindaki Turklerden bir
arkadas cevirmis. Belki 1000 satirinda 1 hata ama bunun daha sistemli
calisma ile yakalanip dagitimlara kadar ulasmamasi gerekirdi.
Gorkem hassasiyetinde cok hakli. Diger arkadaslar anliyorum cok
istekliler ama deneyimle gelinen noktayi tekrar kesfetmelerine de gerek
yok diyorum.
Sevgiler.
Bora.
linux-sohbet listesinden cikmak ve tum listeci islemleri icin
http://liste.linux.org.tr/ adresini kullanabilirisniz.
Bu listeden cikmak icin <a href="mailto:linux-sohbet-request@liste.linux.org.tr?Subject=unsubscribe">tiklayiniz</a>