From: Mustafa Akgul (akgul@Bilkent.EDU.TR)
Date: Fri 12 May 2006 - 04:34:23 GMT
Linux ve Ozgur Yazilim Senligi acilisinda yaptigim konusma
Saygilar
Mustafa Akgul
----------
http://akgul.web.tr/yazilar/senlik/senlik06.html
V . Linux ve Özgür Yazýlým Þenliði
"Korsan Deðil Özgür Yazýlým Kullanýn!"
Mustafa Akgül
Sayýn Milletvekillerim, Sayýn Baþkanlar, Deðerli Konuklar, Kamunun deðerli temsilcileri, Sayýn Basýn Mensuplarý, Türkiye'nin dört
bir köþesinden gelen sevgili penguenler, Sizlere, LKD olarak, V. Linux ve Özgür Yazýlým Þenliðine, hoþ geldiniz diyoruz.
Bu etkinliðin hayata geçmesine katký veren herkese teþekkür ederiz
Ev sahibimiz ODTÜ'ye, BÝM Çalýþanlarýna, Bilgisayar Klupüne, LKD gönüllülerine, Seminer ÇG, Þenlik ÇG, özellikle Doruk Fiþek, Onur Tolga Þehitoðlu, Türker Gülüm, Erdinç Köroðlu, adýný anamadýðým gönüllülere, ve bildiri ve seminer veren, panelist olarak katký veren tüm katýlýmcýlara teþekkür ederiz.
Sponsorlarýmýz IBM, EMO Ankara Þubesi , Pardus, destekci ve katýlýmcýlarýmýz Radyo ODTÜ, Portakal Teknoloji, Yaman Biliþim, Mavi Bilgisayar, Copyone, SecretCV, GP2X'e teþekkür ederiz.
Þenlik Neyi Amaçlýyor ?
Linux ve Özgür Yazýlým Þenliði, Türkiye'nin her tarafýndaki Penguenlerin ve açýk kaynak kod dünyasýnýn yýllýk buluþma noktasý olmayý arzuluyor.
Þenlik, Hiç Linux bilmeyenden, profesyonellere , yazýlým geliþtiriciden system uzmanýna, linux firmalarýndan, KOBÝ'lere, ev kullanýcýsýndan, kamu çalýþanýna, öðrenciden akademisyene, K12'lerden, yerel yönetimlere
toplumun tüm kesimlerini bir araya getirmeyi hedeflemektedir.
Bu kapsamda tüm açýk kaynak temelli grup ve oluþumlara, açýk kaynaða sýcak bakan tüm biliþim örgütlerini partnerimiz olarak görüyor, onlara Þenlikte yer vermek istiyoruz; örneðin PHP grubu tüm gün sürecek etkinlikler yapýyor.
Türkiye'de geliþen her açýk kaynak ürün ve proje Þenlikte sunulsun, her açýk kaynak firmasý Þenlikte yer alsýn istiyoruz.
Þenlikte toplam 75 oturumda, 70 bildiri/seminer, 12 panel/çalýþma grubu var.
Seminerler geniþ bir yelpazede hiç bilmeyenden uzmana yönelik, panel ve çalýþma gruplarý ise camia içi ve ulusal politika ve ortak akýl arayýþýna yönelik.
Þenlik, bir öðrenme, bilgi ve tecrübe paylaþma ortamý olmanýn yanýnda,
eðlenceli bir sosyal ortam olmayý hedefliyor. Elektronik dostluklarý, fiziki dostluklara aktarma, kaynaþma, beraberce eðlenme, kýsaca
beraberce üretme, dostluk ve kültür oluþturma ortamý olmasýný arzuluyoruz.
Þenlik'te Yýlýn Penguenleri ödülleri yanýnda alternatif ödüller,
oyun turnuvalarý, gezici seminer anýlarý gibi farklý boyutlarda olacaktýr.
Þenlik, ayný zamanda Linux ve Özgür Yazýlýmýn konularýnýn tartýþýlmasý,
ülkenin gündemine girmesi, ulusal internet, biliþim, e-devlet ve bilgi toplumu
stratejilerinin açýk kaynak boyutunun tartýþýlmasýný hedeflemektedir. Linux ve Özgür Yazýlým dünyasýnýn iç sorunlarý tartýþýp çözüm arama, yeni hedefler belirleme konusunda da bir ortam saðlamaktadýr. LKD Genel kurulu da þenlikte yapýlmaktadýr.
LKD kimdir ?
Þenlik, Linux Kullanýcýlarý Derneði'nin en büyük etkinliðidir. LKD 2000 mayýsýnda kuruldu, onaylanmasý 2001'I buldu ve biz 2002'de Ankara Üniversitesinde, 2003'ye Yýldýz Teknik Üniversitesinde, 2003 ve 2004'te Milli Kütüphane ile ve bu senede ODTÜ ile birlikte Þenliði gerçekleþtiriyoruz.
Linux camiasýnýn ilk örgütlenmesi 93 sonunda linux@bilkent.edu.tr listesi ile baþladý. LKD olarak þenliðin dýþýnda, Ankara, Ýstanbul ve Ýzmir'de düzenli seminerler yapýyoruz. En baþýndan beri Ýnternet Konferansý, Akademik Biliþim Konferansý, Ýnternet Haftasýnda yoðun seminerler veriyoruz. Gezici seminerlerimiz, 40'a aþkýn il ve 90'e yakýn etkinliði buldu. Baþta üniversite kentleri olmak üzere, yeterli talebin olduðu her ilde 1-3 günlük Linux semineri yapýyoruz. Bazý mütevazý ön koþulla ülkenin her yerine, gücümüz yettiði kadar gidip, Linux ve özgür yazýlýmý anlatmaya çaba harcýyoruz.
LKD, Linux ve Özgür yazýlým konusunda ilk baþvuru merkezi, odak noktasý, "portal" olmak istemektedir. Bu amaçla, tüm açýk kaynak kod dünyasý ile sýcak iliþkiler içinde olmak istiyoruz. Bu birlikteliðin gönüllülük esasýnda, ortak çýkarlar etrafýnda, ülkemizde Linux , açýk kaynak kod ve özgür yazýlýmýn geliþmesi yönünde olmasýný istiyoruz. LKD'nin oy 745 üyesi, bir düzine webi, ayda ortalama bir milyon mesajýn döndüðü , 2500 kiþinin üye olduðu, 30 kadar listesi, 1 Tera Byte yakýn ftp arþivi var. Böylece, linux camiasý, günün 24 saatý haberleþmekte ve yardýmlaþmaktadýr.
Linux Nedir ?
Linux Biliþim dünyasýnýn asi çocuðudur. Ýnternet ortamýnýn bir ürünü olan Linux, yeni bir yazýlým geliþtirme felsefesi, yeni iþ yapma biçimleri olan, baþka disiplinlerde yansýmalarý olan, tüm dünyayý saran, sosyo-politik bir oluþumdur.
Linux ve açýk kaynak , ülkelerin biliþim , kalkýnma ve bilgi toplumu stratejilerinin önemli bir yapýtaþý haline gelmektedir. Economist'in son 1e-readiness" raporu ve 100 $'lýk diziüstü bilgisayar projesi bunun örneðidir.
Linux, binlerce kiþinin üzerinde çalýþtýðý, en mütevaziden en geliþmiþ her donanýmda çalýþmak üzere tasarlanmýþ, masa üstünden, sunuculara, süper bilgisayardan, cep telefonuna, að yönlendiricileriden, tüm gömülü sistemlerde kullanýlmak üzere sürekli geliþtirilen bir iþletim sistemidir. Linux açýk kaynak kodlu bu yazýlým ailesinin öncüsü ve sembolüdür. Sourceforge'de 1 milyonun üzerinde geliþtirici 100 bin proje üzerinde çalýþmaktadýr. Unesco/GNU envanteri 4700 yazýlým listelemektedir. GNU yazýlým geliþtirme merkezi Savannah'a 42 bin geliþtirici kayýtlý, 2600 proje üzerinde çalýþýlýyor.
Dünyada, Distrowatch.com'a göre, 500 linux daðýtýmý söz konusu, 378'i aktif, 71 durmus, ve bekleme listesinde 148 daðýtým var. Türkiye'de lise, inux.org.tr'deki envantere göre 9 linux daðýtýmý, 68 özgür yazýlým var.
Linux'un belirleyici özelliði ücretsiz oluþu deðil, kullanýcýya sunduðu özgürlüklerdir. Bunun temelinde ise açýk kaynak kod ve açýk
kaynak kod üzerinde koyduðu haklar ve sýnýrlamalardýr. Linux dünyasý, internet ortamý üzerine kurularak, yeni bir yazýlým üretim metodolojisi ortaya çýkardý. Bu metodoloji, bir proje liderinin öncülüðünde yüzlerce, yer yer binlerce kiþinin katýldýðý imeceye benzer, demokratik bir üretim tarzý. Bir yazýlým, internetin tüm olanaklarýný kullanarak, çok geniþ bir kullanýcý ve biliþim dünyasýnýn yetkin üyelerinin desteðiyle çok hýzlý ve nitelikli bir þekilde geliþebilmektedir . Açýk kaynak kod size, hem kullandýðýnýz yazýlýmýn eksik özelliklerini, sizin gereksinimlerinize göre ekleme, hem de istemediðiniz özellikleri çýkartma olanaðý sunmaktadýr. Yani gereksiniminize göre uyarlayabilirsiniz.
Açýk Kaynak ve Özgür yazýlýmlarýn ülkeler için tasarruf, güvenlik, insan gücü yetiþtirme, biliþim sektörü geliþimi, istihdam ve ülkenin rekabet gücü açýsýndan önemlidir.
Ýþletim sistemi ve ofis yazýlýmlarýdan ülkenin kolayca milyon dolarlar tasarruf edeceði ortada. AB 6. çerçevede kamu da açýk kaynak yazýlýmlarýn kullanýlmasýnýn önünü açmak için milyon avroluk projelere destek olmaktadýr. Bunu hükümet politikasý yapan ülkeler, Münih gibi yerel yönetimlerde vardýr.
Açýk kaynak yazýlýmlar ayrýca mütevazý donaným üzerinde düzgün çalýþýrlar. Donanýmdan da tasarruf söz konusu.
Açýk kaynak yazýlýmlar, kapalý kaynak yazýlýmlarla büyük ölçüde yarýþabilmekteler. Avrupa Birliði, e-avrupa eylem planýnda güvenlik için açýk kaynaðý önermektedir. ABD'de NSA "secure linux" geliþtirme çabalarýna öncülük etmektedir. Ordularda, genelde bu yönde bir eðilim vardýr. Uludað projesin doðuþunda da böyle bir istek gözüküyor. Açýk kaynak, doðrulanabilir bir güvenlik saðlar.
Linux, bilgisayar dünyasýnda elini kirletmek isteyen, neyin nasýl çalýþtýðýný
anlamak ve onunla oynamak, geliþtirmek tarihsel anlamýyla "hack etmek" isteyenler için ellerin altýna eþsiz bir deney ortamý sunmaktadýr. Tüm iþletim sistemi, binlerce farklý yazýlým, bir kütüphane ve etkileþim ortamý olarak interneti sunmaktadýr. Ýyi biliþimci yetiþtirmenin yolu Açýk kaynaktan geçmektedir. Ülkemiz üretmek zorundadýr. Dünya ile yarýþmak için sadece iyi ürünler deðil teknoloji üretmek zorundayýz. Biliþim teknoloji üretmek, deney yapmaktan korkmayan, her þeyi kurcalayan meraklý ve yaratýcý bireylerle mümkündür. Bu ise, cicili bicili yazýlýmlarla uygulama yapan kiþilerce yapýlamaz.
Açýk kaynak dünyasý çok geniþ bir yelpazede lisans sunmaktadýr. GPL'den BSD'ye, creative commons lisansýna çok farklý modeller söz konusu. Google Linux ve açýk kaynak üzerine kurulmuþtur. Kapalý bir þekilde geliþmesi durmuþ, açýk kaynaða dönünce camianýn katkýsý ile geliþmiþ yazýlým örnekleri vardýr. Ayrýca, açýk kaynak ve açýk olmayan kaynak meselesi ya hep ya hiç meselesi deðildir. Ýkili lisansla yazýlým geliþtirmek, açýk kaynaktan ticari ürün çýkartmak mümkündür. Yani bir paradigma altýnda düþünmek ve çalýþmak gerekir.
Açýk Kaynak yazýlýmlar uyarlama ve kiþiselleþtirme olanaðý sunmaktadýr. Bu ise küçük gruplara destekle birlikte paketleme sansý vermektedir. Böylece, yazýlým ve sistem desteði konusunda istihdam olanaklarý çýkmaktadýr. Yazýlým ve donaným maliyetinin düþmesi destek ve danýþmanlýk için para harcanmasýnýn yolunu açmaktadýr.
Açýk kaynak yazýlýmlar iþletmelerde tasarruf saðlamanýn ötesinde, geliþtirilen yazýlým temelli ürünlerde lisans ücretleri nedeniyle ciddi bir tasarruf saðlayacaktýr. Bir müzik seti, cep telefonu gibi ürünlerde bu kendini gösterir. Bir uluslararasý markanýn daðýtýcýsý mý olacaksýn yoksa kendi markaný mý yaratacaksýn, farký açýk kaynak yaratacaktýr.
Açýk Kaynak Kod Dünyasý Ne ister ?
LKD, Linux ve Özgür Yazýlýmýn ülkemiz için hayati önemde olduðunu düþünmektedir. Açýk kaynak yazýlýmlarýn kullanýlmasý, yayýlmasý, uyarlanmasý, geliþtirilmesine katkýda bulunmayý hedeflemektedir.
Pardus'un geliþtirilmesini destekliyoruz ve kobiler, okullar, kamu ve askeriyede kullanýlmasýnýn teþvik edilmesi gerektiðini düþünüyoruz. Bu bizim çok önemli hedeflerimiz arasýnda. E-dönüþüm Türkiye projesi çerçevesinde KDEP arasýnda birlikte çalýþabilirlik çalýþmalarýný destekliyoruz, kamu kurumlarýnýn acýk kaynakla tanýþmasý konusunda daha aktif olunmasý gerektigini düþünüyoruz.
Kamu oyuna Açýk Kaynak Kod Dünyasý olarak vurgulamak bazý görüþlerimizi özetlemek istiyoruz.
Biz tam rekabet koþullarýnda yarýþmak istiyoruz. Açýk Kaynak Yazýlýmlarý ve Pardus'un emirle kullanýlmasýný istemiyoruz. Biz, eþit fýrsat verilmesini istiyoruz. Ön yargýlardan uzak, bilgili ve tecrübeli kadrolarýn, objektif ve bilimsel ölçütlere göre deðerlendirmesini,bu deðerlendirmenin saydam olmasýný istiyoruz. Tüm kamu ihalelerinde açýk kaynak kodun deðerlendirmeye alýnmasý konusunda bir genelge istiyoruz.
Yerli yazýlýmýn makul ölçüler içinde teþvikinde fayda görmekteyiz.
Temel biliþim eðitimin kavramlara yönelik olmasýný, marka ve ürün temelli olmamasýný istiyoruz. Öðrenciler, deðiþik ürünlerle çalýþabilme yeteneðini kazanmalý, farklý ürünler ve platforma tanýþmalýdýr. Bir baþka deyiþle, Linux ve özgür yazýlýmla tanýþmalýdýr. Bu ilköðretim, lise, meslek lisesi, meslek yüksek okulu ve üniversitede hayata geçmelidir.
Bilgisayar uzmaný ve teknikeri yetiþtirmeye yönelik lise, meslek okulu ve üniversite programlarýnda, açýk kaynak kodu derslerin bir parçasý olmalý; öðrenciler açýk kaynak yazýlýmlarla ve araçlarla tanýþmalýdýr.
Bu eðitimin tüm platformlarý ve farklý yaklaþýmlarý tanýþtýrmalý, öðrencilerine ellerini kirletmelerini saðlamalýdýr.
Tüm kamu projelerinde "tek tuþ" mantýðýný býrakýp, pilot projeler yapýlmadan, büyük projeler gündeme gelmemelidir. Bu projeler sýrasýnda açýk kaynak alternatifleri muhakkak göz önüne alýnmalýdýr. Özellikle, okullar açýsýndan farklý pilot projeler çok önemlidir. Açýk Kaynak dünyasý KOBÝ'ler, okullar, yerel yönetimler için alternatif daðýtýmlar saðlamalýdýr.
Açýk kaynak kod dünyasý özgürlük ve sýnýrsýz seçenek demektir. Hep birlikte
ortak akýl ve ortak eylem birliði içinde rekabeti kendi aramýzda ve kapalý
yazýlým dünyasý ile yapmaya hazýrýz.
Açýk kaynak ve özgür yazýlým ülkemizin kalkýnma yarýþýnda, dünya ile bütünleþme yarýþýnda bize önemli fýrsatlar sunmaktadýr.
Tüm bu hedefleri el birliði ile gerçekleþtirmek bize kalmýþtýr.
Açýk Kaynak fikri ve açýk kaynak üretim biçimi; yani daðýtýk, çok sesli ve demokratik yapý, birlikte üretme, paylaþma ve ortaya çýkan ürünün insanlýðýn ortak mirasý olmasý fikri baþka alanlarda yansýmalar üretmeye baþladý. Genetik patentlerinin açýk olmasýný savunan Açýk Biyoloji, Fikir, sanat, müzik eserleri için geliþtirilen Creative Commons, Bilimsel eserlerin kýsýtsýz eriþimini savunan Açýk Eriþim hareketi, Howard Dean'in kampanyasýndan çýkan deanspace kavramý, "Açýk Kaynak Su" bu yansýmalarýn örnekleri arasýnda. Açýk Kaynak sadece biliþimcilerin deðil, sosyologlarýn, iktisatcýlarýn, siyaset bilimcilerin da ciddiye almalarý gereken bir konu.
Son olarak Þenliðin sloganý hakkýnda birkaç þey söylemek isterim.
Beyin gücü kol gücünün önüne geçmektedir. Beyinsel ürünlerin üretimi zor ve pahalý ama tekrar üretimi pratik olarak bedava ya da çok ucuzdur. Fikir Ya da beyinsel ürünlerin haklarý fikri haklarýn bir süresi olmak zorundadýr ve vardýr. Bazý fikirler çok önemli olduðu için "fikri haklar" kapsamýnda deðildir; temel bilim, çarpma gibi. Aksi halde insanlýðýn geliþmesi durur. Ýnternetin temsil ettiði deðiþim devrimsel bir deðiþimdir; sanayi devriminden önemli bir geliþmedir. Bu gün bilgiye eriþim temel bir insan hakký olarak anayasalara girmektedir. Bu deðiþimin ýþýðýnda düþünmeliyiz. Bir taraftan yaratýcýlýðý teþvik etmeli, fikri haklarý korumalýyýz, öte yandan geniþ kitlelerin bilgi ve enformasyona eriþimini mümkün kýlmalýyýz. Tekellerle geniþ kitlelerin yaþama haklarý karþý karþýya geldiðinde geniþ kitleleri feda etmemeliyiz. Ýnsanlar hastalýktan ölürken, ilaç firmalarýnýn çok kar etme haklarýný düþünemeyiz. Benzeri sorunlar, temel yazýlýmlarda, eðlence ürünlerinde gündemd!
edir. Deðiþen paradigmalarýn ýþýðýnda fikri haklar konusunda yeni bir dengeyi insanlýk olarak bulmalýyýz. Bu kapsamda yazýlým patentlerin yazýlým sektörünün geliþmesi için sakýncalý buluyor ve karþý çýkýyoruz.
Biz açýk kaynak dünyasý olarak yazýlýmlarýn lisanssýz olarak kullanýlmasýný teþvik etmiyoruz. Açýk kaynak dünyasýnýn kapalý kaynak dünyasýnýn ürünlerine eþ deðer ürünlere sahip olduðunu düþünüyoruz. Biz halkýmýza sýnýrsýzca kullanabilecekleri, para vermeden edinebilecekleri yazýlýmlarý kullanmalarýný öneriyoruz.
Þenliðimiz, Linux, Özgür Yazýlým Dünyasý ve ülkemize hayýrlý olsun.
Teþekkür ederim