From: Ozer Tayiz (info@teknobilge.com)
Date: Mon 26 Sep 2005 - 10:18:13 EEST
Merhaba,
Ethem Bilgin wrote:
>Ozellikle web tarayicisi isi riskli bir is. Ben Mozilla Firefox'un iyi oldugunu fakat en fazla 2 sene icerisinde patlayacagini savunuyordum. Hala da savunuyorum. Bu aciklarin ortaya cikip tehlike arz etmesi, daha cok Pazar payi ile alakali. Cunku, web sitelerinin buyuk cogunlugu en fazla kitleye ulasma hedeflenerek tasarlanir. Tasarlanirken, piyasada en cok kullanilan tarayici baz alinarak tasarlanir. IE dominantligi zamaninda her site IE de calisacak sekilde tasarlaniyordu. Haliyle Firefox'da veya Opera'da calismadigi zaman cok onemli degildi. Cunku %90 uzeri internet explorer kullaniyor ve %10 icin emek harcamaya degmez idi.
>
>
Bu nasıl bir mantık ki, yok çok kullanılan yok az kullanılan tarayıcı?
Siz web sitelerinizi W3C'nin standartlarına göre yapın, hepsinde düzgün
çalışsın... Tarayıcıya göre yapmak niye? O zaman standartlar niye var?
>Mozilla Firefox, ozellikle IE'ye tepki olarak hem de iyi bir program ile piyasada yukselise gecti. Peki neden iyiydi. Cunku kullanimi basit idi. Netscape'i insanlar neden kullanmiyor. Binbir turlu buton menu.. Kayboluyorlar. Ayni sey opera icin de gecerli. Firefox'u Internet Explorer basitliginde yapinca, insanlara kullanimi kolay bir tarayici olarak sunulunca, hizli bir sekilde orani artmaya basladi.
>
>Kullanim oraninin zaman icerisinde artmasi birinci paragrafta belirttigim durumu tetikleyerek sitelerin de Firefox icin uyumlu, ve firefox'un ozelliklerini kullanmaya basladigini gorduk. Ornegin yahoo, copernic firefox icin toolbarlar cikardi. Butun toolbarlari acinca, IE ve Mozilla karsilastirmasi yapan bir resim aklima geldi. IE'de yarisina kadar toolbar doluydu. Simdi Firefox da toolbar kismi asagiya uzamaya basladi. Ve kotu niyetlilerinde firefox'un aciklarindan yararlanmaya basladigini gorduk.
>
>Burada rahatlikla sunu diyebilirsiniz ki, bu program open source ve surekli olarak guncellersek sorun yasamaz. Surekli olarak guncellemek sorun yasatmaz belki, interneti kullanan bu insanlarin buyuk bir kisminin surekli olarak guncel tutmasini beklemek fazla iyimserlik olur.
>
>Burada Microsoft'un Firefox'a karsi bir taktigi var. IE bolumu, microsoft'u zarara ugratan bolumlerden biridir. Boyle komplike bir programi surekli olarak ve ucretsiz olarak desteklemek zordur. Firefox ciddi bir rakip olarak ortaya cikinca, microsoft IE bolumunu ufaltti diye birsey okumustum. Ne kadar dogru bilemem. Bana mantikli geliyor. IE'yi uzunca sure gelistirmeyek Firefox'un hizla Pazar payini kapmasina musaade edecek. Mozilla Vakfi bagis ile calisan, isleri yuruten bir yer. Microsoft ise, bir bolume milyonlarca dolar kredi cikarabilecek bir sirket. Mozilla Vakfinin handikaplarindan birisi de bu. Mozilla Pazar payini buyuttukce, IE'nin karsilastigi sorunlar ile karsilasacaktir. Dolayisi ile kendisi dayanamayip bogulacaktir. Simdiden sorunlarla karsilasmaya basladilar.
>
>1. Kullanicilarinin buyuk bir profilinin guncelleme yapmayacak olmasi.
>2. Eldeki finansal ve pazarlama imkanlari.
>
>Adobe'nin microsofttan korkup, macromedia flash'i satin almasi ve photoshop'u surekli guncel tutmasi dogaldir.
>
>
>
>Ethem Bilgin
>
>
Bu IE-Firefox karşılaştırmasında, birkaç önemli hata yaptığınızı
düşünüyorum.
Birincisi, açık kaynak, üretim/pazarlama modeli olarak, kapalı koddan
çok daha düşük maliyetlerle feasable oluyor. MS veya diğer firmalar,
milyonlarca $'ı ister programlamaya, ister pazarlamaya ayırabilir. Ama,
firefox, yaptığı gönüllü bir kampanyayla, reklam için $50,000 toplayalım
derken, 250,000$ toplamıştır, ve kendi verdiği reklamdan çok,
kampanyanın dilden dile dolanmasıyla, belki milyon dolarlık bütçeyle
verilemeyecek etkiyi yapmıştır... Aynı karşılaştırma kod üretimi için de
yapılabilir...
Açık kaynak kodlu yazılım, kullanıcısı ve programcısı olduğu sürece,
"batmak", "patlamak" gibi risklerden muaftır. Olsa olsa Mozilla
Foundation batabilir, iflas edebilir, bir süre projeye para
ayıramayabilir. O durumda da, ya gönüllüleri biraz para aktarır, bağış
yapar, kurtarır, ya fonsuz, tamamen internet üzerinden gönüllü başka bir
projeye dönüşür, bir şeyler olur... Ama hem ürün (firefox) hem proje,
devam eder... Bu tür finansal sorunlar ve haberler, olsa olsa kullanım
%'sini dalgalandırır, kaçınılmaz artışı geciktirir...
Eğer sizin dediğiniz "mali sorunlar" ve "pazarlama bütçesi" gibi
sorunlar açık kaynak camiasında ciddi sorunlar olsaydı, Debian, Gentoo
gibi tamamen gönüllü projeler bugünkü sürekliliğini, bugünkü
kullanıcı/geliştirici sayını sağlayamazlardı...
En önemli nokta şu: Kaynak kodu elinizde olduğu için, kullanıp
geliştirecek bir tek kişi siz kalsanız bile, bunu kendiniz yapabilme
imkan ve özgürlüğünüz var. IE veya diğer kapalı kodlu proglamların,
firmaları batarsa ne olacak acaba?
"MS batmaz" "Adobe batmaz" falan demeyin. Bundan 25 yıl önceki Fortune
500 listesine bakın, bir de bugünküne. Firmalar %90 tamamen farklıdır.
En büyük firmalar bile, batmak, bir ürünü devam ettirememek gibi
risklere sahiptir. Bir 25 yıl sonra, ortada hala bir M$, Windowz, IE
olacağını garanti edemezsiniz. Ama açık kaynak kodlu olduğu için, bir
Linux, bir X, bir Firefox olacağını garanti edebilirsiniz.
İyi çalışmalar,
Özer Tayiz.
_______________________________________________
Linux-sohbet mailing list
Linux-sohbet@liste.linux.org.tr
http://liste.linux.org.tr/mailman/listinfo/linux-sohbet