From: Linux Liste (bekirsonat@gmail.com)
Date: Fri 09 Dec 2005 - 18:37:39 EET
SULEYMAN AYDIN wrote:
>Merhaba,
>
>bir soru:
>Kullanimi 'en zor' olan linux dagitimi hangisidir?
>
Ne icin sordugunuzu --ne gozettiginizi-- merak ettim.
Acarsaniz sevinirim.
Gereksiz yarislara donmesini istemem, ama, belki "kullanilabilirlik"
acisindan bir yarari olur.
Aslinda genel bir cumleyle :
"Kullanana kadar hepsi zordur, kullandiktan sonra hepsi aynidir -
kolaydir" demek geliyor icimden.
Yanitlar tabii ki subjektif olacak. Niye derseniz:
*Herkese kolay gelen RedHat ve Debian temelli dagitimlar bana zor geliyor,
cunku, ilahi bir lanet gibi denemelerimin *cok buyuk bir yuzdesi* bastan
husranla sonuclandi.
Anaconda disklerde portledi, debian ekran ayarlarinda.. Daha kurarken
kullanilabilirligi sabir sinirlarimi asti.
Oysa bunlar kolay kurulumu-kullanimi ile meshur dagitimlar degil miydi?
Ama bir Libranet ( debian temelli ) vardi ki, 20 kurulumun sadece
birinde elimde kaldi, kalaninda yuz guldurdu , kendini sevdirdi
*Slackware kurarken, biraz da oncesindeki sartlanmalar ile --hani su
kurulumu fosil cagindan kalma
dagitim--, hipnotize edecek kadar biteviye ve sorunsuz kurulumlar
yasadim. ( Eger .iso'sunun imzasi
yanlis degilse! ) . Bir kere hatasini gordum ve sasirdim,-sirf bu yuzden
sevindim.
Cook eski bir notebookda; Garip bir sekilde "s" harfine basmiyordu.
Su anda da severek kullaniyorum, performansi ve saglamligi ile yillardir
buyulemeye devam ediyor.
*Hele gentoo'yu kurarken, gunlerce "yuh ulan slackware'in kurulumuna zor
diyenlerin soyuna sopuna" diye mirildandigim cok oldu.
Ama kurup kullanmaya basladiktan sonra, baskalarina da kurunca, bir
zaman sonra o kadar kolay gelmeye basladi ki,
asil simdi slackware kurmak sikici bir iskence gibi gelmeye basladi.
*Pardus'u kurmak ise windowsdan bile daha kolay. insan isletim sistemi
kurduguna inanmiyor.
Hatta tecrubeli linux kullanicilarini sikacak kadar kolay. 5-6 fare
tiklamasi, bir parola.. Al sana linux!
Ne anlamsiz klavye - fare- ekran ayarlari cebellesmesi, ne bilmem ne..
Allahtan simdilik beta surumlerinde birkac sorun cikiyor da, insan linux
bilgisini
kullanmak --dokturmek demek daha dogru-- keyfini yasiyor.
Bence asil ustunde konusulacak sorun, darbogaz, handikap,-ne derseniz deyin,
isletim sistemi uzerinde calisacak programlari KURMAK ve ozellikle de
KALDIRMAK islerinde cikiyor.
Eh zaten dagitimlari da kaba cizgileriyle ayiran bu diyebilirsiniz.
( Aslinda bu pek dogru degil, cunku, cesitli paketleme mimarileri,
cesitli distrolar arasinda sayisiz kombinasyonlar yapacak kadar
uyarlaniyor.)
Bu yuzden belki de en dogru soru "hangi paket yoneticisi" ? seklinde..
RPM, APT, TGZ, PORTAGE, PISI mimari ve arabirimleri aslinda eni-konu
ayni gelenekten kaynaklanan
dusunce bicimiyle beslenen tasarimlar. Sorunlari ve zayif noktalari da
biribirine benzer kaliyor.
Bazi cin fikirliler (Gobolinux ve PCBSD gibi) ,- daha degisik
alternatifler uretiyor ve gelenegi sorgulamaya basliyorlar.
iyi ki varlar, cunku unix'i gecmiste gozardi ettigi icin neredeyse
mezara sokacak hatayi yapmiyorlar,,
Yani kullaniciya,
"tamam kardes, madem bu mimari sana zor geliyor, degistirelim.. Aslinda
belki de sart degildir.
Yani boyle gelmis boyle gidecek diye bir sey olmamasi lazim.
Bize zor gelecek - basimizi agritacak - aliskanliklarimizi ve belki
birikimlerimizi tehlikye sokacak ama,
bir deneyelim bakalim, nasil olacak"
diyorlar.
Linux'un kendini-yeniden-uretme araclari da sayica ve kalite bakimindan
arttikca,
nerdeyse son kullanici bile kendi gercek-hayat-gereksnimlerini karsilayan
dagitimlar hazirlayabilir oluyor..
Evet, tabii ki temel kelime "kullanilabilirlik".
Yani arabanin hidrolik direksiyonu, koltuklari, kontak anahtari,
otomatik vitesi, kaportasi..
Ama kaputun altinda guclu ve guvenilir bir motor yoksa,
ustelik actiginda surucunun bile bujisini - sanzimanini - karburatorunu
- aks'ini modifiye edebilecegi,
gidecegi yola gore gucunu ve ozelliklerini yeniden tasarlayabilecegi,
ve sorun cikardiginda onarabilecegi bir motor yoksa,
bir isletim sisteminin --ne kadar populer olursa olsun-- insanlik
tarihinde cok uzun bir omru olacagini sanmiyorum.
"Bozulsun da yenisini satalim" mantigi ile hem beceriksizligini gizleme
hem kullanici uzerinden haksiz kar
etmek egilimi, ancak piyasada alternatif olmadigi surece is gorebilir.
Bilgiislem dunyasinda bence bu anlayisa tahammul edilemez.
Benim gordugum kurumlar-kullanicilar, "bozulmasin,- fazlasini verelim"
diyordu sahsen.
Ama, sase'nin uzerine monte edilmemis, ya da iyice monte edilmemis, ya
da kullanissiz bir kaporta ile
bir ferrari motorunu, oto sanayii'de bolca,, otobanda belki,, - ama
sehrin kalabalik sokaklarinda sifira yakin
goreceksiniz demektir.
Cok fazla benzetme oldu,-te$bihte hata da olur aslinda, ama hic degil
meramimi anlattim.
Somut olarak yeniden soyleyeyim:
Ogrendikce kullanilabilirlik artiyor, kolaylasiyor.. ( Her ama her seyde
oldugu gibi )
Ama ogrenmek icin de once bir kullanmak gerekiyor. ( Insanin tabiatina
uygun olani bu)
Demek ki programcilarin --hacker mi deniyordu onlara?--
kullanicilarinin programlarina mudahale'sini,
kullanicilarin daha ozel - ileri gereksinimleri dogdugunda beklemeleri
gerekiyor.
Yani, bir kez --il kez-- kutusunun ustunde yazdigi gibi calismiyorsa,
cop kutusuna gitmesi kacinilmaz oluyor.
Maalesef hayat da boyle acimasiz..
Bekir
_______________________________________________
Linux mailing list
Linux@liste.linux.org.tr
http://liste.linux.org.tr/mailman/listinfo/linux