From: Mustafa Akgul (akgul@Bilkent.EDU.TR)
Date: Wed 24 Sep 2003 - 17:19:13 EDT
Merhabalar,
Avrupa parlmentosund a gorusulen yazlim patentleri hakkinda
LKD gorusleriicin taslak metin.
Gorusleriniz lutfen.
Saygilar
Mustafa Akgul
%%%%
Avrupa Yazılım Patentleri Yasasına ilişkin Linux Kullanıcıları Derneği
Basın Açıklaması,
Avrupa Komisyonu, şu anda geçerli ve son derece açık olarak ifade
edilmiş (matematiksel yontemler, zihinsel faaliyetlere ilişkin kural ve
şemalar, iş yapma yöntemleri ve bilgisayar programları patentlenebilir
buluşlar değildir) sınırlamalarını ortadan kaldırmak, ve Amazon'un "Tek
Tıklamayla Sipariş" patenti gibi patentlerin verilmesine yasal olarak
olanak sağlamak üzeredir. Şu anda yasal bir dayanağı olmamasına, hatta
açıkça yukarıda belirtilen maddeye aykırı olmasına rağmen, bunun gibi
30,000 yazılım patentini, Avrupa Patent Ofisi, 1996'dan bu kısmen
gizlice, 1988'den bu yana da açıkça vermiş bulunmaktadır.
Yazılım patentleri, yazılımlar için zaten yürürlülükte olan telif
hakları yasalarının aksine, "bağımsız yaratılmış eserleri"
kısıtlayabilecek niteliktedirler. Örneğin, Amazon'un tek tuşla sipariş
patenti, yasal olarak geçerli hale gelirse, Amazon'un yazılı olarak izin
verdiği durumlar dışında, hiçbir özel veya tüzel kişilik, web sitesinde
"Tek Tıklamayla Sipariş" veremeyecek. Burada söz konusu edilenin
Amazon'un kendi web sitesinde kullandığı programın kullanılması
olmadığını, sıfırdan kendi programını kendisi geliştiren bir web sitesi
sahibinin bile, patent koruması sürdüğü sürece "Tek Tıklamayla Sipariş"
ozelliğini web sitesinde kullanamayacak, Amazon'dan izin almadığı surece.
Su anda, yaygın olarak programlarda ve web sitelerinde kullanılan
yazılımların birçoğu üzerinde çeşitli patent iddaları, farklı
şirketlerce yapılmış durumda. DE Technologies, örneğin, Amerika, ve Yeni
Zelanda'da tescil ettirdiği bir patentle, şu uluslararası e-ticaret
adımlarının "kendi buluşu" olduğunu onaylatmış durumda:
"Sunulan ürünlerin tariflerini seçilebilen birkaç farklı dilde
göstermek, ürün verilerini yerel veya uzaktaki bir veritabanında
bulundurmak, ödeme için birden fazla para birimi seçeneği sunmak, ürünün
siparişini online kabul etmek, kredi kartı ödemesini gerçek zamanlı
olarak kontrol etmek, ve işlemin faturasını veya satış belgesini
otomatik olarak gödermek"
Patent yasaları, uzun yıllardır "fikir korunmaz, ürün korunur" ilkesini
esas almışlardır. Bilgisayar programları, doğaları gereği, "fikir"den
ayrılamaz, soyutlanamazlar. Bir bilgisayar programı, bir bilgisayarın
anlayacağı bir dilde, adım adım bir tariftir, tıpkı yemek tarifleri
gibi. Eğer bilgisayar programları patentlenebilirse, her işe yarar fikir
patentlenebilir. Birçok bilgisayar programı, binlerce fikirden
oluşmuştur, ve bu fikirlerin (algoritmaların, iş yapma şekillerinin,
işlem adımlarının) patentlenebilmesi halinde, yasal sorunlar ve yüklü
tazminat davalarının önü alınamayacaktır. Bu risklerden ötürü tüm
programalama piyasası, elinde şimdiden binlerce patent olan, arada
sırada birbirinin patentini karşılıklı ihlal etse de, bir şekilde
aralarında anlaşabilecek dev şirketlerin eline geçecektir. Bu da, küçük
yazılım şirketlerinin ve açık kaynak yazılımın, ve Linux'un piyasadan
silinmesi ile, piyasadaki ucuzluğun, çeşitliliğin, yaratıcılığın
azaldığı, son tahlilde toplumun bu değerleri kaybettiği bir durum ortaya
çıkaracaktır. Bu durumda tek kazanan, BSA üyesi yazılım tekeli dev
şirketler olacaktır.
Bu nedenle biz, tüm Avrupa Parlementosu Üyelerini, kendi toplumlarının
refahını olumsuz etkileyecek bu tür bir kararı reddetmeye, Türkiyedeki
ilgili kurumları ve şahısları da (Sanayi Bakanlığı, Türk Patent
Enstitusu, Hükümet ve Milletvekillerimiz başta olmak üzere) bu konuda
tavır almaya çağırıyoruz.
Linux Kullanıcıları Derneği adına,