[LINUX:3108] Temiz Toplum icin Mekanizma Onerileri

Mustafa Akgul (akgul@bilkent.edu.tr)
Thu, 7 Jan 1999 13:36:20 +0200 (EET)


Merhabalar,

Ekteki yazi 5 ocak'ta Cumhuriyet'te cikti. Ancak yer
darligindan bazi kisimlar cikartilmis durumda.
Bunlar %< ve %> arasindaki kisimlardir.

Umarim ilginizi ceker.

Temiz Toplum icin Mekanizma Onerileri

Mustafa Akgul
Bilkent Universitesi

akgul@bilkent.edu.tr

05/01/999 Cumhuriyet

Susurluktan bugune tum ulkede temiz toplum ozlemi
genis toplum kesimlerine yayIlmIs durumda.
"Surekli AydInlIk" hareketi tum evlere olmasa bile tum
sokak ve mahallere kadar yayIldI.

Tum siyasi partiler soylem duzeyinde temiz toplum
ilkesine ve ozlemine sahip cIkIyorlar.
Iktidar ve muhalefet arasInda tartIsmalar iki hukumettir
surup gidiyor.

CakIcI'nIn yakalanmasIndan beri gelismeler daha da
hIzlandI. Toplum'da temiz toplumun onundeki engellerin
asIlabilecegi konusunda umutlar arttI.
Devlet bu konuda daha kararlI davranIyor.
Siyasal kadrolar daha iddialI.

Turkiye temiz toplum konusunda onemli bir olanak yakaladI.
Bu noktada TBMM ve siyasal kadrolara dusen gorev,
ulkenin temiz toplum ozlemini hayata gecirecek mekanizmalar
kurmaktIr.
Partiler arasI cekismelerin onune gecip, cetelesmeyi
ve kirlenmeyi acIga cIkaracak mekanizmalar
kurulmalIdIr.

%<
Mevcut mekanizmalarla yetinmemeli yeni mekanizmalar kurmalIyIz.
Bunlar, gerekirse gecici olabilir.
Bunun icin gerekirse gecici yasalar
cIkartabilmeliyiz.
Ilk akla gelen, devlet denetleme kurumuna yetki ve kadro
takviyesi yapmak ve bu isle gorevlendirmek.
Ozel uzmanlIk mahkemleri kurmak uzerinde dusunuilmesi
gereken bir konu.
Parlamentonun yeni bir denetleme
mekanizmasI kurmasI dusunulmeli.
AcIktIr ki, Yuce Divan ve gensoru yetersiz kalmaktadIr.
Sorusturma komisyon raporlarI da cok fazla bir seyi
degistiremekte, rapor metnini bile genis kitlelere
sunumu saglanamamaktadIr.
Bir siyasiyi yuce divan'a gondermek baslI basIna bir
sonuc olmakta, bu ise bu yolu tIkamaktadIr.
Halbuki, ancak
bu tur bir yargIlamanIn sonucunda kisi aklanmalI ya da
siyaset sahnesinden cekilmek zorunda kalmalIdIr
%>

Temiz toplum fikrini yasatacak, katIlImcI saydam,
interneti, universiteleri,
sivil toplum orgutlerini, mesleki kuruluslarI da kapsayan
mekanizmalar olusturmalIyIz.
BunlarIn bir miktarI su andaki durumu ortaya
cIkartacak, temizligi saglayacak, bir kIsmI da ileriye
yonelik mekanizmalar olmalIdIr.

Ilk anda akla gelen bazI oneriler:

Ihale sartnameleri resmen ilanIndan once webte
yayInlamak, sivil toplum orgutleri, meslek orgutleri
ve ozel sektorun denetimine acmak, sartnamelerde
ilgili sektor kuruluslarI ile standartlar olusturmak,

Ihaleyi saydam bir sekilde yapmak, sektorden
bagImsIz uzmanlarI gozlemci olarak bulundurmak,
hakedis raporlarInI Internetde yayInlamak,

%<
Belirli buyuklukteki tum islemleri cok saydam
mekanizmalarla yapmak,
%>

Servet beyannameleri, vergileri, vergi yussuzlerini,
ozgecmisleri internet'den yayInlamak,

Buyuk olcude rant yaratan her seyi, bu arada yerel
yonetimlerin imar duzenlemelerini de saydam ve katIlImcI
yapmak, oto-denetim mekanizmalarI kurulmalidir.

%<
Bilisim teknolojilerinde ve internet'de gelismelerin one
cIkardIgI kavramlar arasInda SaydamlIk, KatIlImcIlIk
ve Sivil Toplum Orgutleri one cIkmaktadIr.
Bunlar Profesyonel uzmanlIk orgutleri, kullanIcI
orgutleri, mesleki/sektorel orgutler, ve
%>
insanlIk ve toplumsal yarar icin calIsan gonullu orgutler olarak
hem kamu'yu denetleme de hem de kamu ile ozel sektor
arasInda hakem ve katalizor rolu oynamada onemlidirler.

%<
Toplumsal uzlasma, toplumsal denetim sivil toplum
orgutlerinin tasIn altIna elini koyarak aktif gorev
almasIndan gecmektedir.
Ornegin 3. kopru/tup gecit tartIsmalarInIn tam
ortasInda TMMOB, insaat muhendisleri, ulastIrma
muhendisleri, mimarlIk/sehir planlama odalarI,
universite kursu/bolumleri olmalI; partiler ustu,
bagImsIz, bilimsel kimlikleri ile, hem kamu oyunu
bilgilendirmeli, hem de idareye tavsiyede bulunmalIdIr.
%>

Bu mekanizmalarIn hayata gecmesinin onemli bir on kosulu
da, genis kitlelerin internete erisiminin saglanmasIdIr.
Burada ilk akla gelenler Internet Cafe turu
mekanizmalardIr. Bilim ve Teknoloji Yuksek Kurulunun bu
yonde aldIgI bir karar var: internet cafe ve benzeri
mekanlarI cogaltmak.

Ozel sektoru bu yonde desteklemek lazImdIr.

Buna ek olarak Halk Kutuphanelerinin de bu tur gorev ustelenmesi
dogaldIr. PolatlI Halk Kutuphanesinde bu tur bir
uygulama Internet haftasI vesilesiyle baslamIstIr.
Bunun yaygInlasmasI gerekir.

Benzer sekilde bu konuda onemli gorev Belediyelere dusmektedir.
Belediyelerin hem kendi yaptIklarInI tanItmak,
vatandaslarI bilgilendirmek, hesap vermek icin, hem de
vatandaslarIn devletin hizmetlerine erisim, toplumsal
denetim mekanizmalarIna erisim ve evrensel bilgi
kaynaklarIna erisim icin Internet cafe benzeri cabalara
girmesi gerekir.

italya'da Umberto Eco'nun destegiyle Bologna belediyesi
vatandaslarIn internet erisimine onemli miktarda
kaynak aktararak destek olmaktadIr.

Bu satIrlarIn yazarI, bir hukukcu degildir.
Bu onerileri tartIsmalara bir baslangIc olsun dusuncesiyle
getirmektedir.

Turkiye'nin temiz toplum konusunda sorunu cozecek,
katIlImcI, saydam mekanizmalar kurmasI gerekir.


Listeden cikmak icin:
unsub linux
mesajini listeci@bilkent.edu.tr'a gonderiniz.
Lutfen Listeci icin MIME / HTML / Turkce Aksan kullanmayin.
Liste arsivinin adresi: http://listweb.bilkent.edu.tr/